Afrika’nın en küçük vahşi kedisi, küçük canavar, kara ayaklı kedi hakkında merak uyandıran her şeyi sizin için derledik. Detaylar içeriğimizde.
Herhangi bir evcil kediden tek farkı tüy desenleri gibi görünen kara ayaklı kedi Afrika çöllerinde ve savanalarında yaşayan küçücük ama vahşi bir kedi cinsi. Geceleri uyanık olan ve diğer hayvanları ve insanları hiç sevmeyen bu asosyal kedileri gözlemlemek çok zor olduğu için onlar hakkında bildiklerimizin bilmediklerimizden çok daha az olduğunu düşünüyoruz. Bu gizemli doğasıyla daha da merak uyandıran kara ayaklı kediyi daha yakından tanıyalım.
Kara Ayaklı Kedi Özellikleri
Kara ayaklı kedi, diğer adıyla Felis nigripes tüm kedilerin ortak anavatanı olan Afrika’nın en küçük vahşi kedisidir. Aslında kara ayaklı kedi, dikkatli bakılmadığında bir evcil kedi gibi görünür hatta çoğu evcil kediden çok daha küçük bir vücuda sahiptir. Bu küçük avcılar dış görünüşüyle evcil Bengal Kedisi‘ni andırır. O da tıpkı Bengal Kedisi gibi küçük bir jaguara veya leopara benzer. Ancak hiç de göründüğü gibi olmadığını anlamak için onu biraz daha yakından, dikkatlice incelemek gerekecektir.
Vücut Yapısı
Kara ayaklı kedinin vücudunda ilk dikkat çeken nokta vücuduna oranla biraz daha büyük kafasıdır. Bununla birlikte küçücük vücudu onu vahşi doğada dezavantajlı gibi gösterse de çok çevik ve hızlı bir avcıdır. Kısacası küçük bir canavar gibidir. Ya da hızlı ve öfkeli olduğu da söylenebilir 😊
Vücudu açık kahverengi tüylerle sarmalanmış kara ayaklı kedinin deseni gövdesinin neredeyse tümünde görülen siyah – koyu kahve arasında geçişli düzensiz halkalardan oluşan jaguar desenidir. Bunun yanında tekir deseni benzeri koyu kahve şeritler de vücudun çeşitli bölgelerinde yer alabilir.
Peki o zaman bu kedi adını nereden alıyor? Evet, tam da tahmin ettiğiniz gibi patisinin altında siyah kısa tüyler olabiliyor. Bu tüyler ayaklarını zeminin sıcaklığından korumak için gelişse de her kara ayaklı kedi ayağında siyah tüylere sahip olmak zorunda değildir. Öte yandan bazılarının kuyruk ucu gibi bölgelerinde de siyah tüyler görülebilir.
Ağırlığı ve Boyutları
Küçük, çok küçük… Ama gerçekten küçük 😊 Erkekleri dişilerden tipik olarak daha büyük olma eğilimi gösteren kara ayaklı kedinin ortalama vücut ağırlığı erkeklerde 1,9 kg dişilerde ise 1,3 kg’dır. Vücudun yatay uzunluğu 50 cm’yi bulabilirken dikey uzunluk ortalama 25 cm’dir. Kara ayaklı kedilerin kuyrukları ise yaklaşık olarak vücudun yatay uzunluğunun yarısı kadar, 15 – 25 cm aralığında olabiliyor.
Yaşam Alanı
Kara ayaklı kedi Namibya, Botsvana, Angola, Zimbabve ve Güney Afrika’nın ovalarında yaşar. Bu bölgelerin ortak özelliği savan veya çöl iklimi olmasıdır. Yani kara ayaklı kedi, gerçekten de ayak tüylerinin işe yarayacağı sıcak ve kurak bölgelerde yaşıyor. Bu az yağış alan bölgelerde üstün avcılık ve hayatta kalma özellikleri geliştirmek kaçınılmazdır. Genellikle gece uyanık olan kara ayaklı kedi gündüzleri çöl sıcağından korunmak için küçük oyukları, atıl durumdaki yuvaları veya çalıları kullanarak yaptığı gölgelikleri barınak olarak kullanır.
Yaşam Süresi
Kara ayaklı kedi, küçük boyutlu olduğundan ve geceleri uyanık olduğundan gözlemlemesi zor bir vahşi kedi cinsidir. Bu yüzden yaşam beklentisi hakkında kesin verilere ulaşmak oldukça zordur. Ancak vahşi doğada ortalama 12 yıl yaşadığı düşünülmektedir. Doğal yaşamda gözlemlenen en uzun yaşam süresi ise 13 yıldır. Bilimsel veya yasal gerekçelerle insanlarla yaşayan kara ayaklı kedilerin yaşam beklentisi ise ortalama 15,5 yıldır.
Kara Ayaklı Kedi Davranışı
Yukarıda da belirttiğim gibi kara ayaklı kedilerin gözlemlenmesi kolay bir iş değildir. Fakat bu konuda titiz çalışmalar yapan doğa gözlemcileri ve bilim insanların aktardığı bilgiler ışığında yaşam biçimine ve davranışına dair birkaç temel öngörüyü aktarabiliriz. Kara ayaklı kedi davranışı hakkında en iyi bilinenler yalnız yaşadığı, gececil bir kedi olduğu ve küçük avlarla beslendiğidir. Bu kediler diğer hayvanlardan, insanlardan uzak durduğu ve onlarla nadiren karşılaştığı gibi kendi türünden hayvanlardan da uzak durmayı tercih eder. Genellikle idrar bırakma yöntemiyle bölgesini belirler, potansiyel çiftleşmeleri sağlar veya diğer kara ayaklı kedilerle iletişim kurar.
Av ve Beslenme
Kara ayaklı kedi savananın sıcak gündüzlerinde uyuyup geceleri avlanır. Buradan da anlaşılacağı üzere diyetinin büyük bölümünü geceleri uyanık olan böcekler, küçük memeliler kemirgenler ve sürüngenler oluşturur. Bunun yanında diyetinin %26’sı kuşlardan oluşur. Kış aylarında ise daha büyük hayvanlar avlamaya yönelebilir. Vahşi bir kedi cinsi olmasına rağmen küçük boyutlarına rağmen insan veya diğer büyük hayvanlar için tehlikeli değildir.
Üreme
Kara ayaklı kediler için üreme çok büyük bir olaydır. Çünkü anne kedinin yavrularını büyüttüğü zaman dışında bu kediler sadece üremek için bir araya gelirler. Yani tek sosyal aktivitelerinin üreme olduğu söylenebilir. Bir erkeğin bölgesiyle kesişen yaklaşık 5 dişi bölgesi bulunur. Bu da onların çok eşli olduğunun göstergesidir. Dişi çiftleşmeye hazır olduğunda idrar bırakır ve erkeğin bu kokuyu almasıyla 5 – 10 saat birlikte vakit geçirdikten sonra ayrılırlar. Çiftleşme mevsimi genellikle sonbahar başlangıcıdır. 59 – 68 günlük gebelikten sonra kış başlangıcında yavrular doğar. Bir gebelikten 1 – 3 yavru doğabilir.
Kara Ayaklı Kedi Koruma Durumu
Kara ayaklı kediler yasa dışı avcılık veya vahşi hayvan kaçakçılığı gibi konularda kötü amaçlı insanların çok ilgisini çekmese de nüfusları azalma eğilimindedir. Bunun sebebi iklim değişikliği, diğer hayvanlar için hazırlanan tuzaklar ve daha büyük yırtıcılardır. Bu yüzden yaşam alanlarının büyük çoğunluğunda avlanması yasaktır. Ancak özel bir koruma programı uygulanmamaktadır.
Kara ayaklı kedinin görünümü hakkında ne düşünüyordunuz? Bu küçük canavarı korkutucu buldunuz mu? Vahşi hayvan kaçakçılığına dair neler biliyorsunuz? Ekranı birazcık kaydırıp yorumlar bölümüne giderek bu soruları yanıtlayabilir veya kara ayaklı kedi hakkında aklınıza takılanları yazabilirsiniz. Haydi, birlikte güzel bir yorum bırakalım 😊
