Gelin; kişiliği, tarihçesi, görünümü, bakımı ve sağlık durumu gibi merak edilen özellikleriyle Bombay kedisini tanımak üzere kısa bir seyahate çıkalım.
- Kökeni: ABD
- Yaşam Süresi: 12 – 15 yıl
- Kilosu: 3,5 – 7 kg
- Vücut Tipi: Orta
- Tüy Uzunluğu: Kısa Tüylü, Tüylü
- Tüy Dökme Oranı: Az Tüy Döken
- Mizaç: Hareketli, Konuşkan, Uyumlu, Sevecen, Dikkatli, Zeki, Neşeli, Sadık, Oyuncu, Sosyal, Sağlıklı
- Dostluk: Çocuk, Yabancı ve Yaşlı Dostu
- Benzer Cinsler: American Shorthair, Birman Kedisi
Kara, kapkara tüylerinin, güçlü ve atletik vücudunun vahşi bir panteri andıran görüntüsünün altında; sevimli mi sevimli, nazik, insancıl, sevecen, zeki tam anlamıyla evcil bir kedi yatıyor. Altından bakıra çalan gözlerinin simsiyah, parlak tüyleriyle oluşturduğu asalet harmonisini ve diğer hayvanlar üzerinde otorite kurmak isteyen kişiliğini görmezden gelirsek harika bir dost. Kedilerle arkadaş olmak genelde o kadar da kolay değildir fakat bir Bombay kedisiyle arkadaş olmak neredeyse evcil bir köpeğin sevgisini kazanmak kadar kolay. Ona sevginizi ve ilginizi gösterin yeter. İlişkinizin geri kalanını sosyal yetenekleriyle nam salmış minik panterimiz yürütecek.
Bombay Kedisinin Kişiliği
Kara kediler hurafelerde kötü şans getirmeleriyle anılsa da bir Bombay kedisinin sadece kişilik özellikleri bile size onunla yaşadığınız için şanslı olduğunuzu hissettirmeye yetecektir. Hurafelere atıf yaptım ama bu sadece Bombay kedisini övmek içindi. Hiçbir can kötü şansla bağdaştırılmamalı hele ki minik sevimli bir kediyse. Sosyal mesajımı da verdikten sonra konumuza dönüyorum: Bombay kedisinin kişiliği. Bombay kedisi her zaman ilginin odağında olmayı, insanlarla ilişki içinde olmayı, kendisinde olaylara müdahale hakkı görmeyi seven sosyal, zeki, konuşkan, oyuncu, meraklı, öğrenmeye açık ve eğitilebilir bir kedi cinsidir.
Özellikle tasma eğitimi alabilmesi, bulma – getirme oyunlarında çok iyi olması ve sahibine bağlılığıyla köpeklere benzetiliyor. Hatta bazı kaynaklarda onun hakkında kedi görünümlü bir köpek olduğu bile belirtiliyor. Bombay kedisinin bu kadar insancıl ve sosyal olmasının altında yatan ise onun ataları olan American Shorthair ve Birman kedisi cinsleridir. Buna tarihçesinde daha detaylı değineceğim ama Bombay kedisi; American Shorthair’in yumuşak ve uysal doğasını, Birman kedisinin ise sosyal, meraklı, insancıl yapısını taşıyan bir kedi cinsi.
Yalnızca sahibine karşı değil tüm ev halkına karşı benzer tutumlar sergilemesi ve farklı hayat tarzlarına uyum sağlayabilir olması da onun adapte olabilirlik özelliğini ön plana çıkarıyor. Özellikle de ilgiden mahrum kalmayacağı kalabalık ve hareketli evlere çok kolay uyum sağlayabilen Bombay kedisinin vahşi, karanlık bir panteri anımsatan görüntüsünün altında vahşilikten oldukça uzak tam bir dost yatıyor. Evcil hayvan değil de dost edinmek isteyen kedi severler için muhteşem bir arkadaş olabilecek bir kedi cinsi olarak Bombay kedisi -yine bir arkadaş gibi- ilgisizliğe katlanamayan bir cins.
Çocuklar ve Evcil Hayvanlarla İletişimi
Çocuklarla ilişkilerini de dostanelik ve ilgi üzerine kuran Bombay kedisi; kendisine ilgili, nazik ve dostça yaklaşan çocuklarla harika arkadaş olabiliyor. Birçok kedi cinsinde olduğu gibi ilişkinin kriterlerini belirleyen çocuklar oluyor. Yani çocuğunuz evcil hayvanlarla iletişim kurma, onlara karşı davranışlar gibi konularda küçük yaşlardan itibaren iyi bir eğitim aldığında kediniz için mükemmel bir arkadaş olabiliyor.
Çocuklar konusunda tam not alan Bombay kedisi, evcil hayvanlarla bir araya geldiğinde o kadar da masum değil. Zarar verme eğilimi olduğu söylenemez ama ilişkisine otoritesinin kabul görmesi ön koşuluyla başlıyor. Kendisinin baskınlığını kabul eden evcil hayvanlarla iyi ilişkiler kurabiliyor. Özellikle kedilere zarar vermeyecek köpeklerle iyi arkadaş olabiliyor. Tabii Bombay’ın otoritesini kabul ederlerse. Ne kadar da mütevazı 😊
Bombay Kedisinin Tarihçesi
Birileri, bizim gibi, kara kedilerin kötü olduğu hurafesinden rahatsız olmuş olacak ki Bombay kedisi doğal bir kedi cinsi değil. İnsanlar tarafından bilinçli melezlemelerle ortaya çıkarılmış bir kedi cinsi.Pek çok kaynakta bu türün melezlenmesindeki amacın minik bir panter ortaya çıkarmak olduğu belirtilse de Bombay kedisi vahşi bir soydan gelmiyor. Tamamen evcil kedilerin melezlenmesi sonucunda oluşmuş bir kedi cinsi. Ataları da birbirinden sevimli iki kedi cinsi olan American Shorthair ve Birman kedisi.
CFA’ya (Cat Fanciers Association) göre 1953 yılında başladığı çalışmalarla Nikki Horner adında bir yetiştirici dişi bir Birman kedisiyle erkek American Shorthair’i melezleyerek onların alt soylarından bambaşka yavrular elde etmeye başladı. Bu kapkara kediler panterlerin anavatanı olan Hindistan’daki Bombay isimli bölgenin ismini aldı. Horner’in çabaları kısa sürede sonuç verse de Bombay cinsinin tanınması ve kabul edilmesi vakit alacak bir süreçti. Nihayet 1970’lerde CFA tarafından bir tür olarak kabul edilen Bombay kedisi 1976’da CFA şampiyonluğu unvanı aldı ve 1978’de tam olarak tanındı.
Bugün her ne kadar cinsin nüfusu çok fazla olmasa da dünya çapında hayranları ve yetiştiricileri bulunmakta ve oldukça ilgi gören bir kedi cinsi olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bombay Kedisinin Fiziksel Özellikleri
Siyah, kara, kapkara… Onun fiziksel özellikleri en iyi böyle açıklanırdı herhâlde 😊 Elbette, miyavliyo.com bu kadarıyla yetinmeyecek ve orta boyutlu, orantılı ve düzgün vücutlu, kısa tüylü bir kedi cinsi olan Bombay kedisinin fiziksel özelliklerini etraflıca açıklayacak.
Yüz ve Kafa Yapısı
Siyah tüylü olmak dışında fiziksel özelliklerinin birçoğunu Birman kedisinden alan Bombay kedisinin yüzünde her iki atasından da izler görmek mümkün. Orta boyutlu ve vücuduyla tam bir uyum içinde görünen yüzünün en belirgin özelliği ise gözlerinin rengi.
Kafa
Oval hatlarla çizilmiş yuvarlak ve burun kısmında hafifçe öne çıkık kafası ona hem sert hem de mahmur bir görüntü veriyor. Bu da onun hakkında biraz yanılmamıza sebep olabiliyor. Tarihçesinde bir pantere benzetilmeye çalıştığından bahsetmiştim ya işte o benzerlik sizi yanıltmasın. Ona baktıkça yüzündeki sert ifadenin zamanla kişiliğindeki sevecenliğin gölgesinde kaldığı fark edeceksiniz.
Kulaklar
Görece büyük kulakları, birbirine çok yakın değil ve hafifçe öne yatık bir biçimde alnının üstünde yer alıyor. Uca doğru incelen bu kulaklar en üstte çok sivrilmeden hafif yuvarlak bir çizgiyle bitiyor.
Gözler
“Gözler kalbin aynasıdır.” sözünün anlam kazandığı yer Bombay kedisinin yüzü olabilir. Yukarıda bahsettiğim o sert ifadeyi içindeki insancıllığı yansıtırcasına kıran altın – bakır rengindeki parlak gözleri Bombay cinsinin siyah olması dışındaki en belirgin özelliği. Siyah kürküyle bu göz rengi arasındaki uyum da ona altın varaklı bir sarayın asil kedisiymiş izlenimi veriyor. Sanki bütün kedilerin patronuymuş gibi görünen boncuk gözleri her ne kadar rakip kediler için “tehlike çanı” niteliğinde olsa da biz insanlara sevgiyle bakıyor.
Vücut Yapısı
Orta uzunlukta ve ağırlıktaki kaslı, atletik, güçlü vücudunu Birman kedisinden almış olan Bombay kedisi, düzgün vücudunun görüntüsüyle sessizce avına yaklaşan vahşi bir panteri anımsatır. Bir bütün olarak kafa, gövde, bacaklar ve kuyruk birbiriyle oldukça uyumlu ve orantılıdır.
Tüy Çeşitleri
Çok defa belirttim ama yeri gelmişken tekrar söyleyeceğim. Bombay kedisinin tüyleri kapkara. Ama öyle böyle kara değil… Kimisi satene benzetiyor, kimisi ipeğe, kimisi de rugana. Aklınıza gelen bütün parlak nesnelere benzetebilirsiniz. İşte öyle bir parlaklık… Ben neye benzeteceğimi şaşırdım. Bombay’ın kısa, siyah, ince tüyleri yavruluktan itibaren gittikçe daha koyu ve daha parlak bir hâle bürünüyor. Eeee, bazı güzellikleri zamandan başka bir şey gün yüzüne çıkartamıyor.
Ağırlığı ve Boyutları
Bombay kedisi, orta boylu ve orta ağırlıkta bir kedi cinsi olarak kategorize ediliyor. 3,5 ila 7 kg arasında değişebilen vücut ağırlığı dişilerde ve erkeklerde pek farklılık göstermiyor. Uzunlukları ise genelde 30 cm’nin üzerinde olup 40-45 cm’yi bulabiliyor. Orta boyutta, kaslı, güçlü falan dedim ama siyah giymek onu biraz zayıf göstermiş. Benim de kıyafet seçiminde sık kullandığım bir hiledir, ne kadar da çok ortak noktamız var Bombay…
Bombay Kedisinin Bakımı
Bombay kedisinin bakımı oldukça kolaydır. Bakımdan çok ilgiye ihtiyaç duyan kedi cinslerinden biridir. Kedi bakımında, kedi severlere en zor gelen işlem olan tarama ihtiyacı düşük bir kedi cinsidir.
Bakım Maliyeti
Bombay kedisinin temel bakım, sağlık, beslenme gibi ihtiyaçları dışında ekstra bir masrafı yoktur. Bakım maliyeti standart bir kedi cinsidir.
Temizlik
Bombay kedisi kısa tüylü ve çok az tüy döken bir kedi türüdür. Bu da temizlik konusundaki en büyük zorluğun aşılmış olması anlamına geliyor. Bombay kedisinin tüylerini haftada en fazla 1 kez yumuşak bir şekilde taramanız gerekmektedir. Her ne kadar taranma ihtiyacı düşük de olsa kedinizin sağlığı ve tüylerinin güzelliği için en az 10 günde bir taramanız önerilir. Kedilerin tüy dökme dönemi olan ilkbaharda bile tarama sıklığını değiştirmeniz gerekmez.
Tarama dışında mümkünse günlük ağız bakımı yapılmalı, düzenli tırnak kesimine özen gösterilmelidir. Enfeksiyon riskine karşı göz çevresi ve kulak içleri nemli bir bezle temizlenmelidir. Kedilerin temizlik hassasiyetleri göz ardı edilmemeli ve mama kabı, tuvalet, oyuncaklar gibi kişisel eşyaları düzenli olarak mümkünse yıkanarak temizlenmelidir.
Bombay kedisinin çoğu kedi cinsi gibi banyoyla arasının pek iyi olduğu söylenemez. Gerekmedikçe banyo yaptırılmamalı ve banyo sırasında nazik davranılmalıdır.
Bombay Kedisinin Sağlık Durumu
Bombay kedi cinsi genel anlamda sağlıklı bir kedi türü olarak kabul edilebilir. Bütün canlılarda olduğu gibi Bombayların da atalarından miras kalan bazı genetik yatkınlıkları olabilir. Bombay kedilerinde bunlar oldukça sınırlı ve az görülen rahatsızlıklardır.
Sağlık Sorunları
Kraniyofasiyal Anomali: Bombay kedilerinde genetik olarak nadiren görülebilen genetik bir hastalıktır. Doğuştan gelen bir bozukluktur; kafa ve yüz yapısındaki anormallikler olarak gözlemlenir.
Yaşam Süresi
Sağlıklı ve mutlu bir Bombay kedisi, dış etkiler sebebiyle hayatını kaybetmedikçe 20 yıla kadar yaşayabilir. Ortalama yaşam süreleri ise 12-15 yıldır. Elbette bütün canlıların yaşam süresi, genetik mirasa ve çok çeşitli olabilen çevresel faktörlere göre değişebilmektedir.
Bombay Kedisi Eğitilebilir mi?
Eğitilmez olur mu? Hem de nasıl eğitilir. Kişilik özelliklerinde bahsettiğim gibi Bombay kedisi köpeğe benzerliğiyle tanınan bir kedi cinsidir. Bulma – getirme, yakalama, saklanma gibi oyunlar ve küçük numaralar için eğitilebileceği gibi tasma eğitimi de alabilir. Onunla ilgileniyorsanız ve iyi bir iletişim kurabiliyorsanız eğitememeniz için hiçbir sebep yok. Öyle ki ilgili ve sevgi dolu bir kedi dostunun Bombay kedisini eğitememesi marifet olarak görülebilir.
Bombay kedisi siyah tüyleriyle o kadar tanınmış ki rengarenk kişiliği olmasa “bildiğiniz kara kedi işte” diye tarif ediverecektim. Fakat parlak ve simsiyah tüylerinin dışında onu tanımlayan o kadar çok güzel özelliği vardı ki mutlaka bazılarını unutmuşumdur. Bombay kedisi hakkında bildiklerinizi ve deneyimlediklerinizi yorumlara yazarak miyavliyo.com takipçileri olarak hep birlikte yaptığımız yapbozun eksik parçalarını tamamlayabilir, kedi dostlarımızın hayatına dokunup daha mutlu bir yaşam için onlara ve sahiplerine destek olabilirsiniz.
Kedim tam bir dost canlısı. Bazen içine köpek kaçmış diyorum, komutları biliyor otur yat gel seveceğim seni bekle gibi. Kendisi açıktı mı mama diye seslenir ve sizinle sohbet eder. Yani çok konuşkan ve ipek gibi tüyleriniz var.