Van Kedisi (Turkish Van)

Share:

Ülkemizin anavatanı olduğu çocuklardan bahsediyorum, bunlar ki bence kediler arasında en sempatik çocukların başını çekerler. 😊 Genel itibariyle göz renklerinin birbirinden farklı olmasıyla öne çıkarlar. Biraz sizlere bu mükemmel Türk yetiştirmesi kediciklerin tarihçesini anlatmak istiyorum.

Van Kedisi Tarihçesi

Van kedisi, 1969 yılında resmen özerk bir ırk kimliği kazanmıştır. 1950 yıllarından itibaren ülke dışında “Turkish Van Cat” olarak ünlenmeye başlamıştır. Van 100. Yıl Üniversitesi, bu çocukların nesillerini koruma adına uygulamalar başlatarak, onları aramızda tutmaya gayret ediyor.

Bundan 5000 yıl öncesine varan geçmişleri olduğu arkeologlar tarafından öne sürülür. Van Gölü ve yakınlarında yapılan çalışmalar, bu çocukların yıllar öncesinde heykel ve resimlere konu olduğunu bizlere göstermiştir. Adaptasyon, canlılar için oldukça önemli bir süreçtir. Soğuk kış şartlarına ve yazın sıcaklarına uyum sağlama adına mevsim geçişlerinde kürk değiştiren bu sevimli şeyler, suyun tadını doyasıya çıkarmaya da bayılırlar. 😊

Van yöre halkının söylediği bir efsaneye göre, bu çocuklar Nuh’un gemisinde varmış. Gemiden atlayarak yüzüp kıyıya kadar ulaşmışlar. Bu nedenle suyu seven tek kedi cinsi olma özelliği taşırlarmış.

Sultan Abdülhamit Han’ın Yıldız Sarayı içerisinde, Pamuk adında bir Van kedisi beslediği de tarihçiler tarafından bizlerle paylaşılır.

Turkish Shorthair Cat (Uzun Tüylü Türk Kedisi), Anadolu Kedisi, Swimming Cat (Yüzen Kedi) ve son olarak da van yöresinde “pişik” diğer adlarıdır.

Van Kedisi Karakteristik Özellikleri

Karakteristik olarak değerlendirecek olursak, dengeli ve pek çok kedi ırkına göre sessizdir. Fare ve haşerelerin avlanması konusunda büyük bir özveri gösterirler. Kucağa alınmaktan çok fazla hoşlanmazlar, iyi birer dostturlar. Suya bayılır, kendi kendine suda hiç sıkılmadan vakit geçirebilir. Avcılık ve çevresini koruma özellikleri gelişmiştir. Burunları pembe rengindedir ancak sinirlendiklerinde kırmızıya evrilir. Böyle zamanlarda onu sakin, kendi halinde bırakmanızı öneriyorum. Bu arada kesinlikle evlerine sadık çocuklardır. Türün dişi bireyleri oldukça zeki ve seçicidir. Tabi burada hafiften feminizm yapmadım diyemem. Meraklı ve eğitime yatkın karakterleri vardır. İnsancıl yanları gelişmiştir ve oldukça duygusaldırlar. Kendilerine ebeveyn olarak seçtikleri kişiye yemek verdiğinde minnettarlıklarını hissettirir, sürtünerek teşekkür ederler. İnsanların duygu durumlarına uygun hareket ettikleri de söylenir.

Yükseklerde dolanmaktan haz alırlar, yaşları ne kadar ilerlemiş olursa olsun oyuncu taraflarını asla yitirmezler. Zeka oyunları ve getir götür oyunları onlar için biçilmiş kaftandır. Hareketli ve kesinlikle cana yakın bir tarzları vardır.

Araç içinde taşınmaktan çok hoşlanmazlar, fazla gürültü onlara çevrelerine dikkat etmeleri gerektiğinin sinyalini verir. Bu durumda hırlamaları doğaldır. Eğer tepelerde gezerken kendilerine engel çıkaran eşyalar olursa, bunları hiç düşünmeden iteceklerdir. Evinizi buna göre dizayn ettirmenizde yarar görüyorum.

Yavruluk zamanlarında insanları tanıma ve içgüdüsel olarak sahipleriyle arayı iyi tutma yaklaşımları, büyüdüğünde çok güçlü bir aile bağı kurmalarını sağlayacaktır. Eğer bir Van kedisine yuva açtıysanız, ona eskisi gibi ilgi vermemeniz ya da ona başka bir aile bulma girişiminiz, çocuğun büyük bir bunalım yaşamasına sebep olabilir. Eğer sizinle beraber ev değiştirmek zorunda kalırsa, yeni evine en fazla 1 ay içerisinde alışacaktır.

Kucak kedisi olarak adlandıramasam da sizinle uyumayı çok sevdiklerini belirtmek isterim. İpeksi tüylerine dokunarak sizin de huzur bulacağınız gerçeğini düşünürsek; bence çok hoş bir aktivite. 😊

Belirtmeden geçemeyeceğim, karanlıkta yakalamaca oynamaya bayılırlar, kamufle olduklarını sandıklarından, yakalayamamış gibi yapmanız da ekstra mutlu edecektir. 🙃

Çocuklar Ve Evcil Hayvanlar İle İletişimi

Ebeveyn olan ziyaretçilerim için kesinlikle Van Kedisinin mükemmel bir çocuk dostu olduğunu belirtmek istiyorum. Çocuğunuzun hayvan sevgisi kazanması ve kendisini geliştirmesinde etkin bir rol oynayacaktır.

Kuş, fare veya buna benzer evcil dostlarınız varsa, onlar için tehlike oluşturabilir.

Uyumlu çocuklardır, değişen şartlara kısa zamanda adapte olurlar. Değişen şartların yanında, uysal bir köpüş ile de evi paylaşmalarında, alışma sürecinin sorunsuz atlatılması halinde problem olmayacaktır. Eğer bir kedi ile daha evi paylaşması gerekiyorsa, tercihen bunun kendi türünden bir dost olmasını dilerler. Ama gereken zaman, özveri ve şartlar yerine getirilirse ve yeni gelen patili çocuğun üzerinde hegemonya kurmayı düşünmezse, sıkı bir dostluk geliştireceklerdir.

Van Kedisi Fiziksel Özellikleri

İklime ayak uydurma adına kışın biraz daha uzun olan tüylerini yazın dökerek daha hafif bir kürk elde edecektir. Tüyleri nispeten hafif derecede uzundur. Aslında bu bana göre bir görecelilik. Arkadaşlarım, tüylerini hep kısa olarak değerlendirirler. Kış mevsiminde boyun bölgelerindeki tüyler kabarır. Parmak aralarında tüy öbeklerine rastlayabilirsiniz.

Yavruluk zamanında kökten uca tüylerin yumuşacık olduğu görülür. 3 ila 5 yıl içinde, afacanımız gelişimini tamamlayacaktır ve bir yetişkin görünümü kazanacaktır. Erişkin tüy yapısı daha uzun, daha kabarık ve yine de yumuşaktır. Daha sık tüy yapısının yanında kabarık göğüs kılları da erişkinlerimizde dikkatimizi çekecektir.

Yaz mevsiminde tüy dökülmesi görülmeyecek tek bölgeleri, kuyruklarıdır. Yılın her anında uzun, kabarık ve pofuduk bir görüntü verirler.

Görünüm & Vücut Yapısı

• Kıvrak, ortalama irilikte gövdeleri bulunur.
• Kuyrukları ince ve uzundur. Adeta tilki kuyruğuna benzetiyorum ben.
• Tüyleri su geçirmezdir
• Küçük bir kaplan görünümünü andırırlar
• Baş üstünde ve sırtında kına renginde tüyler bulunabilir
• Patileri pembe renktedir

Yüz Ve Kafa Yapısı

Kulakları kısa, kulak uçları daha uzundur. Kulak arkalarında, bazen boyunlarına kadar inen mini siyah renkli benekler görülebilir. Yavruluk zamanlarında geniş kulak yapısına sahip olsa da bu süreç atlatıldıktan sonra kulaklar vücutla doğru orantıda büyüyecektir. Yavrularda kulak aralarında bir ya da iki siyah nokta bulunur. Büyüme evreleri devam ederken bu noktalar, siyah tüyler haline gelecektir.

Üçgen, çıkık elmacık kemikleri ile keskin bir yüz hattı olduğunu söyleyebilirim. Burun yapıları düz ve pembe renktedir. İri badem gözleri parlaktır.

Göz Renkleri

Van kedileri, çeşitli göz rengi kombinasyonlarına sahiptir. Bunlar:

1. Her iki gözün mavi olması
2. Her iki gözün kehribar rengi ve tonlarında olması
3. Bir gözün kehribar renginde, diğerinin ise mavi olması

Mavi, gözlerde her zaman turkuaz tonunda görülür. Kehribar renk ise sarının farklı tonlarında çocuktan çocuğa değişkenlik gösterecektir.

Yeni doğan Van Kedisinin göz rengi gri tonlarında görülür. İlk 25 günün ardından, rengin değişmesi ve 40 gün aşıldıktan sonra standarda ulaşması beklenir.

Çift göz rengi bir hastalık değildir. Toplumda, mavi gözlü Van kedilerinin sağırlık çektiklerine dair bir algı vardır. Bu sadece %3 oranında gerçekleşir.

Ağırlığı & Boyutları

Dişileri erkeklerine göre daha zayıftır. Resmi rakamlara göre dişi kedilerde 2900GR ağırlık gözlenir, bu oran erkeklerde ortalama 3600GR olarak yükselecektir. Genel bağlamda bir rakam vermek gerekirse 3 kilo ile 7 kilo arasında değişen ağırlıkları bulunur. Bu çocuklar, orta boy kedi sınıfına dahil edilebilir.

Van Kedisi Bakımı

Suyla arasında çok sorun olmaması, onunla rahat banyo yapacağınız anlamına gelir ki bu mükemmel bir detaydır. 8 haftadan daha küçük yavruları asla suya sokmamalısınız. Oda ısısını çocuk yıkandıktan sonra iyi ayarlamalı, üşümesine dikkat etmelisiniz. Soğuk havalarda kedinizi banyoya sokmanızı asla önermiyorum. Tüyleri uzun olmasına rağmen dokusu itibariyle aşırı bir taranma gerektirmez. Haftada bir kez yeterli olacaktır. Ağız ve diş sağlığı konusunda azıcık hassas çocuklardır ve günlük diş fırçalama alışkanlığı kazandırılmalıdır. Bu elbette sizin için biraz zor gelir. Ama mümkün olan sıklıkta, en fazla haftada bir olmak kaydıyla ki bundan daha kısa aralıklar daha makbul olur, ağız bakımına önem vermelisiniz.

Göz ve kulakları, bu çocukların en hassas yerlerindendir. 3 günde bir defa olma kaydıyla sterilize bir bez yardımıyla (iki göz ve iki kulak için ayrı ayrı toplam 4 bez kullanarak) temizliklerini yapınız. Yumuşak ve narin dokunuşlarla silmelisiniz.

Geniş alanlar, bu sevimli dostlarımızın egzersiz yapabilmeleri için gerekir. Bahçeli bir ev, teraslı bir çatı katı ya da benzeri bir alanınız varsa, çocuğunuzun enerji atmasında çok daha güzel olabilir. Kendine ait oyun alanı oluşturmak isteyebilir, oyuncakları yine hareket etmesi için gereklidir.

Bakım Maliyeti

Van kedisine yuva açacak olan takipçilerim, başka kedilere kıyasla belki birazcık oyuncak masrafına girebilirler. Onun dışında bu çocuğun beklediği tek şey saf bir sevgi ve ilgidir. Rutin gerekleri konusunda çok ucuza kaçmanızı önermiyorum.

Beslenme

Bu çocukların fazlasıyla zeki oldukları hakkında yukarıda bir yerlerde konuşmuştuk. Her ne kadar ev yemekleri ile beslememeniz gerektiğini vurgulasam da Van kedilerinin eğer ev yemekleriyle besleniyorlarsa, yemeden önce ısısını ölçtüklerini biliyor musunuz? Aynı durum elbette sütün sıcaklığı için de geçerlidir.

Sizlerle beraber oturup meyve keyfi yapabilirler, karpuza Türk insanındaki kadar büyük bir sevgi geliştirmiş nadir canlılardandır sanıyorum. 😊

1 yaşına kadar kitin mamalarla beslenmesi uygun görülürken, 1 yaşını aştıktan sonra somonlu ve balıklı mamalar tercih etmenizi öneriyorum. Bunlar, çocuğunuzun uzun ve beyaz tüylerine uygun bir şekilde üretilmiştir. Kuru mama tercih etmeniz yararınıza olacaktır. Sürekli yalanma durumunda midede tüy topağı oluşmaması için, alınan mamanın hairball özelliği olmasına önem vermelisiniz.

Uyku

Bu çocukları kedi yatağında uyutup bırakmış da olsanız, sabaha sizin koynunuzda uyanmanın yolunu yapabilirler. Karanlıkta oyunlar oynamayı sevdiklerinden, geceleri uyumadan aklınca sıra avlanma çalışmaları yapabilirler. Gündüz şekerlemeleri meşhurdur ve günde ortalama 13 ila 18 saat uyuyabilirler.

Temizlik

Van kedileri, tabiri caizse temizlik hastası kedilerdir. Hemen çarpıcı bir örnekle başlamak istiyorum; siz kendisini sevmek için ona yaklaştığınızda, dokunmak istediğiniz elinizi yalayarak temizlemeden kendilerine dokunmanıza izin vermezler.

Bunun dışında akan suyun sesine de temizlik gücüne de bayılırlar. Uzun tüylerini kendileri yalayarak gün içinde çok defa temizlerler. Kum kapları pisken asla tuvalet yapmak istemezler. Sabırları taşar, canları çatlar ve halının üzerine pislerlerse, büyük bir utanma duygusu yaşarlar.

Sularını sık değiştirmeye, oyuncaklarını temiz tutmaya ve kum kaplarını bir rutinde değiştirmeye özen gösteriniz. Koku alma duyuları oldukça gelişmiştir.

Van Kedisi Sağlık Durumu

Genel olarak bağışıklık sistemleri güçlü kedilerdir. Bazı kalıtsal rahatsızlıklara yatkın oldukları bilinir, düzenli kontrol ve tedaviler ile bunların da etkileri azaltılabilir.

Sağlık Sorunları

• Sağırlık: Evet, bu çocukların özellikle beyaz ve mavi gözlü olanlarında sağırlık etkisi görülür. Ama bu oran yukarıda da bahsettiğimiz gibi abartıldığı kadar fazla değildir. Ortalama %3 oranında bir ihtimaldir.
• Çift renk göz: sahiplenenler için hoş görünse de genetik bir rahatsızlıktır. Olumsuz bir etkisi henüz saptanmamıştır.
• Hipertrofik Kardiyomiyopati: Kalp kası kalınlaşması ve yetersiz kan pompalanması olarak açıklayabileceğim bu hastalık, safkan kedilerin genelinde görülür. Elbette bu çocuklarımızın da can düşmanlarındandır.
• Akdeniz anemisi: Biz insanlarda da görülür, genetik bir rahatsızlıktır.
• Albino: Bembeyaz olmasının sırrını merak ediyorduk değil mi? İşte sebebi bu genetik olan albino rahatsızlığının taşınmasıdır.

Yaşam Süresi

Uygun şartlar hazırlandığında, Van kedisi ortalama 15 yıla kadar sizlere ev arkadaşlığı yapacaktır. Üstelik yaşlılık zamanlarında bile elinden geldiğince o oyunculuk tutumunu korur, zamanın nasıl geçtiğini anlamamanızı sağlar.

Bazı kediler, ölecekleri zaman gelince evden giderler ve bir daha asla eve dönmezlermiş. Büyüklerimiz, bunun çocuğun sahibini üzmemek adına aldığı bir önlem olduğunu ileri sürerler. Birkaç arkadaşım, bunu yaşadığını ileri sürmüştü, açıkçası başıma gelse, meleklerimden biri olsun öylece bırakıp gitse ne yapardım bilemiyorum ☹

Kızgınlık Ve Çiftleşme Dönemleri

Dişi ve erkek Van kedileri, diğer tüm kediler gibi belirtilerle sizlere kızgınlık dönemine girdiklerini gösterirler. İdrar püskürtme, fazla miyavlama, duygu durum değişimleri ve sürtünme istekleri gibi olaylara rastladığınızda; çocuğunuzun kızgınlık dönemine girdiğini anlayabilirsiniz.

Şubat, mart ve haziran aylarında kızgınlık dönemine giren bu çocuklar, çiftleştirildiklerinde o yıl içerisinde bir daha bu evreyi geçirmezler. Genelde ilk kızgınlık evresi 4 ila 6 ay arasında gerçekleşir.

Gebelik dönemine giren dişide daha fazla ilgi isteği  gözlenir. İlk ay doldurulduktan sonra karnına dokunmanıza asla müsaade etmez ve gebelik evresi 62 gün civarında sürecektir. Bir dişi, ortalama olarak 4 yavru dünyaya getirebilir. Yavruların ilk 10 gün geçirildikten sonra gözleri açılır.

Bu çocukların nesilleri tükenme tehlikesi ile karşı karşıya olduğundan, uygun koşulları oluşturarak kesinlikle üremelerine yardım etmeniz gerektiğine inanıyorum. Kısırlaştırarak bu sevimli meleklerin aramıza gelmelerine engel olmayın değil mi ama?

Bilgim dahilinde siz değerli takipçilerimize bu çocukların yaşam tarzları hakkında bilgiler vermeye çalıştım. Eğer Van Kedisi özellikleri ve bakımı konusunda yaşadığınız, çevrenizde gördüğünüz farklı deneyimleriniz varsa, bunları benimle paylaşarak hem bana hem de kedi dostu olanlara yardımcı olabilirsiniz.

Share: