Kedilerde epilepsi nöbetlerinin ne zaman, nerede ve nasıl geleceği belli olmadığı için oldukça zor bir hastalıktır.
İnsanlarda epilepsi (sara) hastalığı görüldüğü gibi kedilerde de görülebilir. Bunu duyan insanlar çok şaşırıyorlar ve hemen araştırmaya başlıyorlar. Epilepsi aniden ortaya çıkmayan hastalıktır, yani epilepsiye neden olan herhangi bir hastalıktan dolayı kaynaklanır. Epilepsiden önce bu sorunu bulunmalı ve daha farklı hatalıklara yol açılmadan tedavi edilmelidir.
Epilepsisi kontrol altına alınmayan kedilerin durumu ilerler ve hayat kaliteleri iyice düşer. Çok önemli bir hastalık olduğu için mutlaka ciddiye alınmalı ve gerekenler yapılmalıdır. Peki, kedilerde epilepsi ne demek? veya kedilerde epilepsi nasıl ortaya çıkar? merak edenler için yazımızda paylaştık.
Kedilerde Epilepsi Nedir?
Epilepsi hastalığının diğer adına ”sara hastalığı” denilir. Eski ve güncel vakalara bakıldığında epilepsi hastalığına yakalanan kedi sayısı oldukça azdır. Yani 5 kediden 1’inde görülmesi beklenir. Ayrıca köpeklerde epilepsi görülme olasılığı kedilerden daha fazladır. Yine de ”benim kedim epilepsi olmaz ya, zaten vakalarda azmış” demek yanlış bir düşünce olacaktır.
Kedilerde epilepsi hastalığı demek: kedilerin nörolojik olarak merkezi sistemlerini oluşturan beyin hücrelerindeki elektrokimyasal değişikliklerden dolayı kriz geçirilmesidir. Epilepsisi olan kediye dışarıdan bakıldığında ”kesinlikle epilepsi hastası” diyemeyiz. Mutlaka belirli tetkikler yaptırılıp emin olunması gerekmektedir.
Kedilerde Epilepsi Neden Olur?
Kedilerde epilepsi görülmesinin mutlaka sebepleri vardır. Bazı kedi cinsleri epilepsi hastalığına yatkın olduklarına dair bilgiler bulunmaktadır. Mesela Siyam Kedisi ve İran Kedisi cinslerinde epilepsi hastalığının daha çok görüldüğü saptanmıştır. Bu konu hakkında ayrıntılar bulunmasa da ortaya böyle bir iddia atıldığına göre yine de dikkatli olunmalıdır. Genel olarak kedilerde epilepsi görülmesinin nedenleri şunlardır:
- Viral enfeksiyon görülmesi (bazı yoğun enfeksiyonlar beyindeki sinir hücrelerine zarar verebilir.
- Beyinde doğuştan sinir sıkışması olması,
- Karaciğer ve böbrek hastalıkları,
- Genetik faktörler,
- Araba çarpması,
- Ağır kaza geçirilmesi,
- Beyin tümörü,
- Beyin ödemi,
- Beyin kanaması,
- Kafa travmaları,
- Zehirlenme.
gibi nedenlerden dolayı kedilerde epilepsi meydana gelebilir. Aslında epilepsi tek başına bir hastalık değildir. Birtakım hastalıkların meydana getirdikleri bir durumdur. Mesela bir kedi kaza geçirdiğinde kafasına darbe alırsa beyin hücrelerini etkileyeceği için epilepsi ortaya çıkabilir. Dolayısıyla özellikle kedilerin kafalarına ve beyinlerine zarar gelmemesi gerektiği bilinmelidir.
Kedilerde Epilepsi Belirtileri
Kedilerde epilepsi meydana geldiğinde birçok belirti görülür. Kedilerde rutin ve davranış değişiklikleri görüldüğü zaman endişe edilir ama epilepsi hastalığı olabileceği hiç akla gelmez. Yine de bu konuda kedi sahipleri ne kadar bilgili olursa dostlarına da o kadar yardımcı olacaklardır. Kedilerde epilepsi hastalığının belirtileri şöyle sıralayabiliriz:
- Gözlerin tek bir yöne bakması veya kitlenmesi,
- Yan yatıp sanki koşarmış gibi bacakların hareket etmesi,
- Kafayı geriye doğru atma,
- Öğürme hareketli yapılması,
- Kasların gerilmesi,
- Çene kasılması,
- Kafayı yere çarpma,
- Ağızdan köpükler gelmesi,
- Kusma,
- Aşırı titreme,
- İdrar kaçırma.
şeklinde belirtiler meydana gelebilir. Kedi sahipleri dostlarında bu belirtileri gördüklerinde normal olarak neye uğradıklarını şaşırırlar ve korkarlar. Bu belirtiler oluştuğunda mutlaka ciddiye alıp vakit kaybetmeden veterinere gidilmelidir. Erken teşhis ve erken tedavi hayat kurtardığı için bir kediyi yaşama döndürmek mümkündür.
Kedilerde Epilepsi Nöbeti Sırasında Yapılması Gerekenler
Epilepsisi olan kedilerin ne zaman ve nerede nöbet geçireceği hiç belli olmaz. Bu durumu önceden kestirebilmek de oldukça zordur. Kediler kriz geçirirken maalesef elimizden gelen bir çare yoktur, sadece panik şeklinde uzaktan izlemek zorundayız. Yine de bunları yaparak dostlarımıza ufak tefek yardımlarda bulunabiliriz:
- Kediler epilepsi nöbeti geçirirlerken kafalarını bilinçsizce geriye atarlar veya yere vururlar. Kafalarına zarar gelmemesi için kriz anı geldiği anlaşıldığı an kafalarının altına havlu veya ince yastık koyulmalı,
- Nöbet anında kaslar gerildiği için bacakları hızlı şekilde hareket ederler ve vücutları yere sürterler. Canları acımaması için battaniye, halı veya paspas gibi yumuşak nesne koyulabilir,
- Kedilerin epilepsi krizlerinde hareketleri kısıtlanmamalı ve kafalarını bastırılmamalı,
- Kedilerin nefes almaları zorlaşabilir. Bunu engellemek için boyunları düz tutulmalı ve dillerini yavaş şekilde tutarak dışarıya çıkarılmalıdır,
- Kedileri rahatlatabilmek için sakin, sevgi dolu ve şefkatli ses tonuyla konuşulmalıdır.
- Asla çığlık atıp ağlanmamalıdır. Bu hareket kedileri daha çok strese sürükler ve nöbeti yoğun yaşarlar,
- Etrafta yüksek ses varsa kısılmalıdır,
- Nöbet sırasında zorla su ve mama vermeye çalışılmamalıdır,
- Evde başka hayvan yaşıyorsa kısa süreliğine ortamdan uzaklaştırılmalıdır,
- Nöbet bittikten sonra kediler sarsılmamalı ve hemen kucağa alınmamalıdır,
- Yavaşça kafaları okşanıp su içmeleri sağlanmalıdır,
- Aynı gün içerisinde birden fazla nöbet geçirebildikleri için yanlarından ayrılmamalı ve tetikte olunmalıdır.
kriz anında mutlaka bu maddeler uygulanmalıdır. Özellikle sürekli gidilen veterinere 7/24 ulaşılması ve nöbet sıklıklarını değerlendirmek çok önemlidir. Rutin nöbet sırasında veya nöbetten sonra bir değişiklik fark edildiyse mutlaka veterinere gidilerek muayene ve tetkikler yapılmalıdır.
Kedilerde Epilepsi Tedavisi
Kedilerde epilepsi belirtileri görüldüğü an hiç vakit kaybetmeden veterinere gidilmelidir. Detaylı muayene ve tetkikler yapıldıktan sonra epilepsi teşhisi koyulabilir. Epilepsiye neden olan hastalık bulunduktan sonra hemen tedavilere başlanmalıdır. Kedilerin epilepsi nöbetlerinin sıklığını azaltmak ve süresini azaltmak için antiepileptik ilaçlar (nöbet ilaçları) kullanılır. Tedavinin yanı sıra vitamin takviyeleri de verilerek vücut dirençleri arttırılabilir.
Kedilerin stres yapmamaları için yaşadıkları ortam değerlendirilmeli ve yeniden şekillenmelidir. Nelerden hoşlanıyorlarsa onlar sık tutulmalı ve psikolojilerinin iyi olması sağlanmalıdır. Krizin ne zaman geleceği belli olmadığı için sıklıkla dışarıya çıkarılmamalı. İlaçlar etkisini gösterene kadar sahiplerinin kucağında camdan veya balkondan bakabilirler. Bu sayede moral depolamış olurlar ve kendilerini daha da iyi hissederler.
Epilepsi hastası olan kedi ölür mü?
Tedaviye başlandıysa bir sorun olmaz, fakat tedavi görmezse durumu ilerleyebilir.
Kedilerde epilepsi nöbeti ne kadar sürer?
Genellikle 1-3 dakika arası sürer. 5 dakikayı geçen nöbetler tehlikelidir.
Kedilerde epilepsi geçer mi?
Hangi hastalıktan kaynaklandığına göre değişebilir. Epilepsiyi kontrol altına almak mümkündür.
