Norveç Orman Kedisi (Norwegian Forest)

Share:

Her ne kadar adıyla ve görüntüsüyle vahşi bir izlenim verse de yüzlerce yıldır insanlarla birlikte yaşamaya harika uyum sağlamış olan Norveç Orman kedisi iyi bir avcı olmanın ona kattığı bütün yeteneklerini eğlenceye çevirmeye hazır sıcakkanlı bir ev kedisi. Onun hakkındaki halk efsaneleri, Vikinglerden av eğitimi almış olması, binlerce yıl önce ormanlarda hayatta kalmak üzere gelişmiş özellikleri kulağa biraz ürkütücü geliyor. Ama onu gerçekten tanımak için hakkındaki mitolojik anlatılar hiç de yeterli değil. Onun keşfetme isteğinden aldığımızla ilhamla onu biraz daha yakından tanımalıyız.

Norveç Orman Kedisinin Kişiliği

Adı orman kedisi olabilir ama o yüzlerce yıldır insanlarla birlikte yaşarken öğrendikleriyle sıcak bir aileye veya eve kolayca uyum sağlayabilir. İnsanların yanında olmaktan ve onlarla iletişim kurmaktan hoşlanan bu kedi cinsinin ilkel kökenlerini de davranışlarında gözlemlemek mümkün. Elbette bunlar insanlara zarar vermeyecek, eğlence amaçlı sürdürülen küçük genetik geleneklerden ibaret. Zeki ve bağımsız Norveç Orman kedisi en kısa yoldan sosyal, eğlenceli ve sessiz olarak tanımlanabilir.

Norveç orman kedisi sevecen olmasına rağmen sevgisini göstermeyi pek beceremez. Genellikle insanların yakınında olmaktan hoşlanması onunla yaşayanları yanıltmamalıdır. Orta derecede hareketli ve sakin bir kedi olarak tanınmasına rağmen kucakta olmaktan ve uzun uzun sevilmekten hoşlanmayabilir. Bu durum ailesini sevmediği anlamına gelmez. Çünkü aynı zamanda da insanlarla iletişim kurabilmektedir. Hatta iletişim becerilerinin fena olmadığı bile söylenebilir. Norveç Orman Kedisi’yle aynı evde yaşamak aslında ağırbaşlı bir arkadaşla yaşamak gibidir. Eğlenceyi sever ama aşırılıklardan her zaman uzak durmaya çalışır. Onun ilgi anlayışı karşısındakini bunaltmayacak derecede yalnızca sevildiğini bilmek isteyecek kadardır. Her ne kadar uzun fiziksel teması pek sevmese de arada bir tüylerinin okşanmasını veya bir oyuna davet edilmeyi bekleyecektir.

Onun kişiliğinin en belirgin özelliği Norveç’in soğuk ormanlarında, sert koşullar altında kazandığı mükemmel av becerileridir. Günümüzde çoğunlukla bizim korunaklı evlerimizde yaşasalar da bu alışkanlıktan vazgeçmeleri pek de mümkün değildir. Norveç Orman Kedisi bir ormanda hayatta kalmak için gerekli tüm yeteneklerin genleriyle taşınması sonucunda gizlenme, koşma, tırmanma ve sıçrama konularında çok iyidir. Onun bu özellikleri kendisini daha çok oyunlarda gösterir. Kendi kendini eğlendirirken hayali avlar kovalayabilir, pencere önündeki ağaçta uçuşan kuşları gözetleyebilir. Bunun yanında yükseklik sevdasına yenik düşüp her seferinde daha yükseğe tırmanmayı planladığını görebilirsiniz. En tepeye çıkarak olup biteni oradan izlemek ona hem güven duygusu hem de her şeyin kontrolü altında olduğu düşüncesini verir. Evinizde tırmanabileceği alanlar oluşturmanız ve en az bir kedi ağacı bulundurmanız onun için harika olacaktır.

Bunların yanında akarsularda veya göllerde balık avlayarak hayatta kalan atalarından miras olarak su tutkusunu hâlâ taşımaktadır. Bu yüzden de zaman zaman evdeki su kaynaklarına ilgi duyabilir. Musluklarınız ve banyonuz risk altında😊 Bir an için bırakıp gittiğiniz su bardağınıza, kapatmayı unuttuğunuz klozet kapağına dikkat etmelisiniz. Kedilerin ıslanmaktan hiç hoşlanmadığı kanısı Norveç Orman Kedisi için geçerli değildir çünkü su tutmaz tüyleri bu aktiviteleri onun için çok kolaylaştıracaktır. Bir su ve balık avı uzmanı olan Norveç Orman Kedisi’yle bir göl gezintisi veya hiç fena olmazdı. Ayrıca onun yaşadığı evde balık beslemeyi düşünmek hiç de iyi bir fikir değildir. Sevimli balığınızın Norveç Orman kedinizin sindirim sistemine karışması hepimiz için çok üzücü olacaktır.

Norveç Orman Kedisi sosyal hayat dengesini ve zekâsını insanlarla iletişim kurma biçimine de yansıtacaktır. Sakin ve rahat bir kedi olarak konuşmaktan çekinmez. Ama asla geveze değildir. Yalnızca gerektiğinde konuşur. Temel duygularını belirtmek, ihtiyaçlarını söylemek için sessiz ve güzel bir miyavlaması vardır.

Dışarıyı gözetlemekten çok büyük bir haz alan Norveç Orman Kedisi iyi bir kaşiftir ve evdeki her şeyi kısa sürede öğrenecek kadar da zekidir. Bu sebeple dışarıya ilgisi daha da artacaktır. Orman kökeninin ona verdiği yeteneklerine güvenen bu kedi bazen başına buyruk hareket edebilir. Dışarıya olan merakı, gerçek bir av yakalama arzusu ve özgürlük dürtüsüyle dışarı çıkmak için yollar arayabilir. Eğer onun dışarısı için çok meraklı olduğunu gözlemlerseniz ona tasma eğitimi vermeyi ve onunla gezintilere çıkmayı düşünebilirsiniz. Çünkü yeterince istediğinde tek başına dışarı gitmeyi başarabilecek yeterliliktedir. Bu isteğini bastırmak için kontrollü bir şekilde istediğini vermek en iyisidir.

Çocuklar ve Yaşlılarla İletişimi

Her ne kadar onu biraz vahşi ve av tutkunu olarak anlatmış olsam da bu sadece fareler ve balıklara karşı bir zaaf. Norveç Orman Kedisi insanlara karşı genellikle sıcakkanlı ve sevecen bir tavır takınıyor. Onun bu tavrını yaş değil insanların ona karşı davranışı etkiliyor. Yani kendisine nazik davranan ve ona zarar vermeyen her yaştan insanla çok iyi geçinebiliyor. Buna yaşlılar, çocuklar ve yabancılar da dahil. Yalnızca yabancılar konusunda beklenildiği kadar girişken olmayıp kısa bir alışma sürecine ihtiyaç duyabiliyor.

Onu harika bir aile kedisi yapan özelliği insanları çok sevse de onlardan saygı dışında pek bir şey beklememesi. Bu yüzden de kendisine saygı duyan, nasıl davranması gerektiğini bilen her yaştan çocukla birlikte yaşayabiliyor. Onun için en iyisi onu gerçekten anlayabilecek biraz daha büyük çocuklar. Fiziksel olarak büyük ve güçlü bir kedi olan Norveç Orman Kedisi bebekli aileler için en iyi tercih olmayabilir. Kötü niyetli olmasa da bebekle istenmeyen bir fiziksel temas kurduğunda ufak zararlar verebilir. Bu yüzden daha çok oyun ve okul çağındaki çocukların yaşadığı evler için idealdir. Onun av oyunları çocuklar için gizemli bir eğlenceye dönüşebilir hatta çocuklara iyi bir oyun arkadaşı bile olabilir.

Çocuklarla kedilerin ilişkisinin sağlam temelle de kurulmasında iki önemli faktör vardır. Bunlardan ilki çocuklara verilecek eğitimdir. Çocuklar, birlikte yaşadıkları kediye nasıl davranmaları gerektiğini ne kadar iyi öğrenirse o kadar iyi bir arkadaşlık ilişkisi kurulacaktır. Diğeri ise kedinin yaşıyla ilgilidir. Kediniz yavruluk döneminde tanıştığı ve birlikte büyüdüğü çocuklarla çok daha iyi bir ilişki kuracaktır. Bu yetişkinlerle kurulan ilişkilerde de geçerlidir. Son olarak çocuklarla evcil hayvanların ilk karşılaşmalarının kontrollü bir ortamda gerçekleşmesi her ikisinin de güvenliği açısından önemlidir. Birbirini tanımayan ve yeterince rasyonel düşünemeyen iki yabancının ilk karşılaşmada nasıl davranacağını bilemeyiz.

Yaşlılar konusuna gelindiğinde ise Norveç Orman kedileri neredeyse sorunsuzdur. Yalnızca yaşlıların onun bakımını üstlenip üstlenemeyeceği önemlidir. Ortalamadan daha ağır olan yani daha çok yiyen, biraz daha zor temizlenen bir kedi yaşlılar için zor olabilir. Bu yüzden yaşlı bir insan onu sahiplenmeden önce onun hakkında biraz araştırma yapmalıdır. Öte yandan onun tırmanma tutkusu da bazı yaşlılar için biraz sorun olabilir.

Evcil Hayvanlarla İletişimi

O kesinlikle insanı tercih ederdi. Ama yine de diğer evcil hayvanlarla da o kadar kötü değildir. Özellikle kedi dostu köpeklerle çok iyi anlaşabilir. Büyük boyutu ve üstün tırmanma yetenekleriyle köpekten gelmesi olası tehditlere karşı da her zaman hazırlıklı olacaktır. Ancak köpekler dışında kalan diğer evcil hayvanların en iyi arkadaşları olduğu söylenemez. Diğer kedilerle de fena değildir ancak onlarla alan paylaşmak konusunda rekabet ve mücadeleye girebilir. Çünkü Norveç ormanlarında işler böyle yürüyor. Fakat iki kediye de kendisine özel alanlar sağlanır ve birbirlerinin alanını ihlal etmeleri engellenirse aynı evde yaşamaları mümkündür.

İki farklı evcil hayvan bir arada yaşayacaksa dikkat edilmesi gereken iki şey vardır. Bunlardan birincisi evcil hayvanların ilk karşılaşmaları ve alışma sürecidir. Bu süreç mutlaka kontrollü bir ortamda yürütülmeli ve hayvanların birbirine zarar verme riski göz ardı edilmemelidir. Diğeri ise zorunluluk olmamakla birlikte daha sağlıklı temellerde bir ilişki kurulabilmesi için iki hayvanın da yavruyken tanışması ve birlikte büyümesidir. Bu şartlar altında iyi bir ilişki kurulabilmesinin önündeki tek engel iki hayvanın gerçekten de birlikte yaşamaya uygun olmamasıdır.

Kedi ve köpek dışında kalan özellikle ondan daha küçük evcil hayvanlarla birlikte yaşaması ise bir arkadaşlık ilişkisinden ziyade av – avcı ilişkisine sebep olacağından kesinlikle önerilmez. Özellikle balıklar, kuşlar ve kemirgenler Norveç Orman Kedisi’nden uzak tutulmalıdır.

Norveç Orman Kedisinin Tarihçesi

Skogcatt veya Wegie isimleriyle de tanınan Norveç Orman Kedisi isminden de anlaşılacağı üzere Norveç’te doğal olarak yetişen bir kedi cinsidir. Bin yıldan uzun geçmişinin bazı karanlık noktaları, bilinmeyen yönleri olsa da çok uzun zamandır Norveç’te yaşadıkları kesin olarak bilinmektedir. Dünya’da yakın geçmişte tanınmaya başlayan bu cins için Norveç’in milli kedi cinsi olduğu söylenebilir. Ancak yeterince eskiye gidildiğinde cinsin kökenleri Norveç’e dayanmıyor. Tam olarak nasıl ortaya çıktığı bilinmemekle birlikte tüm uzun tüylü kedilerin atası olduğu düşünülen Sibirya Kedisi bu cinsin en eski atası olabilir. Cinsin uzun tüy mutasyonu taşıyan genlerinin ya doğrudan Sibirya kedisinden ya da Anadolu veya İran uzun tüylüleri aracılığıyla Sibirya kedisinden geçtiği yönünde iki farklı görüş var.

Bu iki görüş de cinsin binlerce yıl önce Norveç’e taşındığını destekliyor. Yani Norveç Orman kedileri aslında gerçek orman kedileri olmayabilir. Nitekim hiçbir vahşi kediden gelmiyor oluşu da bu düşünceyi destekler nitelikte. Peki o zaman nereden geldi bu kediler Norveç’e. İşte burası hikâyenin eğlenceli kısmı. Günümüzde yaşayan pek çok evcil kedi cinsi gibi Norveç kedisinin de ataları insanlara çiftliklerde, evlerde, gemilerde fare ve haşere avlayarak yardım eden işçi kedilerdi. Büyük ihtimalle Viking denizciler tarafından Anadolu’dan taşınan bu kediler yeni vatanları Norveç’te de insanlarla birlikte yaşayıp onlara yardım etmeye devam ettiler.

Eee bu orman kedisi olma efsanesi de nereden çıktı öyleyse? Aslında bunun iki açıklaması var. Birincisi gerçekten de efsane oluşu. Norveç mitolojisinde, sözlü geleneğinde yüzyıllardır anlatılan kediler Norveç Orman Kedisi’ne ismini vermiş olabilir. İkinci ihtimal ise, kim bilir, bir grup kedinin insanlardan uzaklaşıp ormanda yeni bir hayat kurmasına dayanıyor olabilir. Fakat bu cinsin tarihçesinde çok daha gerçekçi bir hikâye var. O da bu kedilerin Mısırlı antik kediler gibi kısa tüylü olduğu, bir şekilde Norveç’e taşındığı ve yüzyıllar içinde Norveç’in sert iklimine, kuzey kutup dairesinin aylarca süren gecelerine katmanlı, uzun ve su itici tüylerle uyum sağlamış olabileceğini kapsayan hikâyedir.

Fakat biz efsaneleri ve varsayımları bir kenara bırakıp kesin olarak bildiğimiz yakın tarihlerine odaklanalım. Norveç Orman Kedisi’nin yakın geçmişi şanssız yıllarda 1930’larda başlıyor. 1938’de bir kedi gösterisine çıkan bu cins de pek çok kedi cinsi gibi II. Dünya Savaşı yıllarında kesintiye uğrayan yetiştirme programları sebebiyle yok olma riskiyle karşı karşıya kalıyor. Savaşın yaraları sarılırken soyu devam ettirmek bu kediler için hâlâ zor bir sınavdı fakat 1970’lere gelindiğinde artık yavaş yavaş dünyaya yayılmaya başlamışlardı. 1977’de ilk kez Avrupa’da kaydedilen cinse mensup bir çift kedi 1979’da ABD’ye taşındı. Takip eden yıllarda iyice popülerleşti ve 1984 yılında TICA, 1993’te ise CFA tarafından kabul edildi. Böylece Norveç ormanlarının efsanesi tüm dünyaya yayılmaya başladı.

Norveç Orman Kedisinin Fiziksel Özellikleri

İlk bakışta Maine Coon veya herhangi bir uzun tüylü kedi cinsi ile karıştırılabilecek Norveç Orman kedisi’nin çok özel bir dış görünüm özelliği yok gibi görünebilir. Ancak biraz daha dikkatli bir göz onun yüz ifadesiyle ne kadar farklı ve özel bir uzun tüylü kedi cinsi olduğunu fark edecektir. Elbette diğer ufak detaylarla da diğer uzun tüylü cinslerden ayrıldığı noktalar vardır.

Yüz ve Kafa Yapısı

Norveç Orman Kedisi’nin en ayırt edici özelliği olan yüz ifadesi ve kafa yapısı iri vücuduna rağmen ona bütün sevimliliğini veren unsurdur. Belirgin şekilde eğik badem gözleri, yüzüne bütüncül bir görünüm ve düzgünlük hissi veren düzgün elmacık kemikleri, hafifçe dolgun bıyık altları ve orta boyuttaki çenesiyle benzersiz bir yüze sahiptir.

Kafa

Kulak uçlarından çeneye kadar inen düzgün eşkenar üçgen biçiminin incelen yapısı aksine kısa ve kalın boynunun oluşturduğu kontrast dengeli bir kafa görünümü sağlıyor. Burun çizgisi dalgalanmalardan uzak düz bir şekilde çizildiğinden pürüzsüz bir imaj katar. Bu imajın bütünlüğünü ise burunla aynı hizadaki nazik çenesi sağlar.

Kulaklar

Ortadan büyüğe kayan kulakların boyutu biraz sonradan yerleştirilmiş görüntüsüne sahip olsa da aralarındaki mesafe ve yanlara doğru aldığı hafif bir açıyla doğal görünüm korunuyor. İkizkenar biçimin taban köşelerini oluşturan kulak uçları hafifçe oval bir hatla yuvarlanmış ve dış çizgileri çeneye kadar kesintiye uğramadan uzayan bir görünüşe sahiptir.

Gözler

Onun özel yüz ifadesinin en temel öğesi belki de gözleridir. Hem açılı hem çekik hem de açık duran bu gözler birbirinden ne çok ayrı ne de çok yakın olsa da burun kemeri hiçbir eğim almamasına rağmen nazikçe öne çıkar. Gözler tam olarak badem şeklindedir ve genellikle yeşil, bakır, altın tonlarında renk alır.

Vücut Yapısı

Norveç Orman Kedisi’nin vücut yapısı tam da adına yakışacak şekilde iri, kaslı, sıkı, sağlam ve kemiklidir. Bütün bu özellikler ona mükemmel bir avcı, sıçrayıcı olma özelliğinin yanında orman şartlarına karşı dayanıklı olma özelliğini de kazandırır.

Gövde

Norveç Orman Kedisi’nin avcı vücudu daha çok güçlü bacaklarıyla alakalı gibi görünse de asıl dayanıklılığını veren gövdesi çetin koşullarda yaşama becerisiyle doğrudan ilişkilidir. Geniş göğsü biraz önde ve karnı hafifçe çıkık olabilir. Bu soğuğa karşı geliştirilmiş ince bir yağ tabakasının sonucudur. Omuzları sırt çizgisine göre derinde ve sırtında hafif bir kamburluk olabilir. Kalçaya kadar hafif bir dışbükey eğimle ilerleyen sırt çizgisinin aksine kalçası düz bir görünüme sahiptir.

Bacaklar ve Patiler

Güçlü kalçasına bağlı arka bacakları ön bacaklarından biraz daha uzun olmakla birlikte bacaklar orta boyutta fakat iri kemikli ve güçlüdür. Arka bacakların daha uzun olması omuzları biraz aşağıya düşürür. Patileri tipik soğuk iklim kedisi özelliği olarak yüksek, genişçe ve püsküllüdür.

Kuyruk

Uzun kuyruğunun boyu hemen hemen gövde uzunluğuna eşittir. Kuyruğu kaplayan tüyler genellikle uzun ve gürdür.

Tüy Çeşitleri

Onu benzersiz yapan bir diğer özelliği de tüyleridir. Çok farklı renk ve desenlerde tüylere sahip olabilse de yapı bakımından özel tüylerdir. Az sayıda uzun tüylü evcil kedi cinsinden biri olan Norveç Orman Kedisi’nin tüyleri su tutmaz özelliğe sahip olmasıyla tam bir soğuk iklim özelliği taşır. Tüyleri iki katmanlıdır. Yine bu da soğuk ormanların ona kattığı bir özelliktir ve onu sıcak tutar. Boynundaki ufak yelesi, sırtındaki tüyler ve göğüs tüyleri birbirinden farklı yapılarda olabilir.

Ağırlığı ve Boyutları

Erkekleri tipik olarak daha büyük olan Norveç Orman Kedisi’nin vücut ağırlığı 4,5 – 9 kg arasında değişebilir. Vücut boyutları ise 30 – 45 cm arasında olabilir.

Norveç Orman Kedisinin Bakımı

Norveç Orman Kedisi’nin temel bakım anlamında pek çok benzer türe göre daha kolay bir cins olduğu söylenebilir. Uzun tüylerine rağmen tımarı kolaydır ve nadiren banyoya ihtiyaç duyar. Büyük bir cins olması sebebiyle beslenme konusunda birazcık daha maliyetli olabilir.

Beslenme

Norveç Orman Kedisi büyük bedenine yeterli enerjiyi sağlayabilmek için daha fazla yemeğe ihtiyaç duyar. Et kaynaklı protein oranı yüksek kuru ve yaş mamalarla desteklenen bir diyet izlenmeli ve diyetinde ani değişiklikler yapılmamalıdır.

Temizlik

Wegie’nin temizliği için yapılması gerekenler standart bir kedi bakımında olduğu gibidir. Uzun tüylerine rağmen tüy dökme dönemleri dışında çok sık tımar gerektirmez. Haftada bir kez tarama yeterlidir. Ancak uzun tüylü kedilerin çoğunda görülen tuvalet temizliği sorunu Norveç Orman Kedisi’nde de görülebilir. Dışkılama sonrasında anüs çevresinde kalabilecek kalıntılara karşı tuvalet sonrasında kontrol edilmesi ve gerekiyorsa temizlenmesi gerekebilir. Bu hem sizin hem de kedinizin sağlığı için önemlidir.

Kedi sağlığının en önemli parçası ağız bakımıdır. Mümkünse günlük ağız bakımı en iyisidir. Ağız ve diş sorunlarının yanında pek çok iç hastalığı ağız bakımı ile önleyebilirsiniz. Kediler için üretilmiş ağız bakım ürünleri kullanılmalı, insan diş macunlarının kedilere uygun olmadığı unutulmamalıdır.

Kediler temizlik düşkünü hayvanlardır ancak çoğunlukla banyodan hoşlanmaz ve kendi temizlik yöntemlerini kullanırlar. Ancak bu yöntemlerle ulaşamadıkları noktalar olan kulak ve göz çevresi akıntılar sebebiyle enfeksiyona açık bölgelerdir. Buralar düzenli olarak kontrol edilmeli ve gerektiğinde nemlendirilmiş bir bezle nazikçe silinmelidir. Öte yandan Norveç Orman Kedisi’nin suyla bir problemi olmasa da ona banyo yaptırmak kolay değildir. Su tutmaz özellikli tüylerinin ıslanması veya şampuanla köpürtülmesi çok zor olabilir.

Norveç Orman Kedisinin Sağlık Durumu

Yüzyıllardır kuzeyin sert şartlarına uyum sağlayan bu kediler genellikle sağlıklı ve dayanıklıdır. İklimden etkilenmezler. Kedi ortalamasına göre uzun bir hayat yaşarlar. Fakat her canlıda olduğu gibi bazı sağlık sorunlarına yatkın olabilirler.

Sağlık Sorunları

Norveç Orman Kedisi’nin yatkın olduğu bilinen bazı sağlık sorunları şunlardır:

• Hipertrofik Kardiyomiyopati
• Kalça Displazisi
• Glikojenoz Tip IV
• Polikistik Böbrek Hastalığı
• Retina Displazisi
• Piruvat Kinaz Eksikliği

Yaşam Süresi

Norveç Orman Kedisi’nin ortalama yaşam süresi 15 yıl olmakla birlikte yaşam süresi 12 – 16 yıl arasında değişmektedir.

Üreme

Norveç Orman Kedisi yalnızca kendi cinsiyle çiftleşebilir. Bunun dışındaki çiftleşmeler kedi otoriteleri tarafından yasaklanmış olabileceği gibi yavrularda sağlık sorunlarına da sebep olabilir.

Bin yıldan uzun bir süredir Norveç’in zorlu doğasında hayatta kalmayı başarmış ve evlerimizde bize dost olacağı günlere kadar muhteşem özellikler geliştirmiş Norveç Orman Kedisi hakkında bildiklerimizi Miyavliyo ailesi ile paylaştık. Kediler hakkında öğrendikçe ve öğrendiklerimizi paylaştıkça onlara daha iyi şartlar sunabileceğimize inanıyoruz. Siz de bildiklerinizi ya da merak ettiklerinizi içeriğimizin hemen altındaki yorumlar bölümüne yazarak ailemizin bilgiye daha kolay ulaşmasına destek olabilirsiniz.

Share: