Kedi sahiplerinin bilmesi gereken en önemli konulardan biri kısırlaştırma zamanıdır. Peki, erkek kedilerin ideal kısırlaştırma yaşı nedir? İşte sorunun cevabı.
Kısırlaştırma; kedinin ürememesi için gerçekleştirilen cerrahi operasyondur. Hem dişi hem erkek kedilerde yapılır ve sağlıklarını etkileyecek sonuçlar meydana getirir. Erkek kedilerin kısırlaştırılması için yapılan operasyonda testisleri çıkarılır, üremesi imkansız hale gelir. Erkek kedilerde kısırlaştırma; idrarının kokmaması, özel alanlara idrarını bırakmaması, kavga etmemesi ve uslu olması gibi avantajlar sağlar. Eğer kedinizin yavrusu olduğunda sağlıklı bir yaşama ortamı sağlayamayacaksanız da bu operasyon daha mantıklı bir karardır. Kedinin kısırlaştırılması için veteriner hekimlerin önerdiği ideal yaş beklenmelidir. Ancak geçmişten bu yana kısırlaştırma yaşı için farklı görüşler ortaya çıkmıştır.
Peki, erkek kedi ne zaman kısırlaştırılmalı? Hangi durumlarda geç kısırlaştırma önerilir? Bilmeniz gereken tüm detayları bilimsel verilere dayanarak sizler için hazırladık.
İdeal Erkek Kedi Kısırlaştırma Yaşı
Erkek kedilerin tesisleri alınarak yapılan kısırlaştırma ameliyatı için önerilen ideal yaş aralığı 3. ile 6. aylar arasıdır.
1997’de yapılan bir çalışmada, 3. aydan önce kısırlaştırılan kedilerde, 6. aydan veya daha sonra kısırlaştırılanlara kıyasla daha az anestezi ve cerrahi komplikasyon olduğunu belgelemiştir. (1)
Kısırlaştırma ile ilgili yanılgılardan biri de böbrek hastalıklarına sebep olduğudur. Ancak kediler üzerinde yapılan araştırmalara göre böyle bir etkinin görülmediği de ortaya çıkmıştır.
Erkek kedilerin cinsel olgunluktan önce kısırlaştırılmasının penisi küçülttüğü ve idrar yolu tıkanıklığına yatkın olduğu teorisinin yanlış olduğu kanıtlanmıştır. 1996 yılında yapılan bir çalışmada, Dr. Margaret Root Kustritz, Shirley ve Gary Johnston, 7 haftada kısırlaştırılmış, 7 ayda kısırlaştırılmış ve kısırlaştırılmamış kediler arasındaki üretral çaplarda hiçbir fark olmadığını gösterdi. (2) Kısa veya uzun süreli çalışmaların hiçbiri kısırlaştırılmış erkek kedilerde idrar tıkanıklığının arttığını göstermemiştir.
Ayrıca, 2. ile 3. aylar arasında kısırlaştırılanlar ile 6. ile 9 aylar arasında kısırlaştırılanları karşılaştıran 800 yavru kedi üzerinde yapılan bir çalışma, kısırlaştırma sürecinde herhangi bir potansiyel davranış farkı bulamadı. (3)
5. ile 6. Aylar Arasında Kısırlaştırmanın Erkek Kedi Sağlığına Etkileri
5. ve 6. aylar, erkek kedilerin kısırlaştırılması için önerilen ideal yaşlardır. Bu yaşlarda kısırlaştırılan hayvanlarda herhangi bir sağlık sorunu olmadığı gözlenmiş ve kanıtlanmıştır. Dezavantaj olarak bilinen idrar yolu iltihabı ve böbrek hastalıkları gibi sorunlar meydana gelmediği gibi hayvanların büyümesine de engel olmadığı görülmüştür. Kısırlaştırmanın kedi sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olmadığı gibi avantajları vardır. Bu yaş aralığında kısırlaştırılan kedilerde; anestezi girişi daha kolaydır, operasyonlar daha kolay gerçekleştirilir, anesteziden daha erken uyanır, yarası daha hızlı iyileşir ve düşük dozlarda anestezi uygulanır. Bu avantajlar doğrultusunda 5. ile 6. aylar arasında kısırlaştırma en ideal yaş olarak belirtilmektedir.
Erkek Kedinin Geç Kısırlaştırılması Sağlığını Olumsuz Etkiler Mi?
Erkek kedinin erken kısırlaştırılması çiftleşme döneminde sahibine çıkardığı zorlukların önüne geçilmesi açısından önemlidir. Geç kısırlaştırılan kedi belirli dönemlerde idrarını dişi kedilerin dikkatini çekmek için evin farklı yerlerine yapabilir. İdrar kokusu ve temizlemesi zorluk yaratacaktır. Bununla birlikte dişi kediyi hamile bırakabilir ve yavrular için sağlıklı bir yaşama ortamı olmayabilir.
Ancak kedinin geç kısırlaştırılması sağlığını -genellikle- olumsuz etkilememektedir. Ancak her seferinde tekrarladığımız gibi, her kedi farklı birer canlıdır ve en doğru bilgi uzman bir veteriner hekim muayenesi sonucunda veterinerin kendisinden alınacak görüş olacaktır.
Erkek Kediler Hangi Durumlarda Kısırlaştırılmamalı?
Kedinin kısırlaştırılması için ideal yaşa ulaşması halinde veteriner hekim tarafından farklı testler yapılarak operasyona uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belirli durumlarda erkek kedinin 4. ile 6. aylar arasında kısırlaştırılmaması gerekir. Genel durum bozuklukları, kan tahlillerinin ve görüntülemelerin problemli olduğu kediler ve kaşektik kedilerin bu yaş arasında kısırlaştırılmaması gerekir. Kontroller ardından erkek kedi ne zaman kısırlaştırılır kararını veteriner hekim verecektir.
İlk Kızgınlık Öncesi Kısırlaştırılan Kedilerde Görülen Sağlık Sorunları
Erkek ve dişi kediler yılda 2 kez kızgınlık dönemine girer. Bu dönemde kedilerde yüksek sesle miyavlama, idrarını püskürtme, evden kaçma girişimleri gibi sahibini zor durumda bırakacak etkiler görülür. Bu nedenle kızgınlık dönemi geçirmeden kısırlaştırılması olumsuz durumların önüne geçilmesini sağlayacaktır. Erkek kediler kızgınlık dönemine girmeden kısırlaştırıldığında pyometra ve distosi gibi riskler elemine edilmektedir.
Erkek kedilerin ideal kısırlaştırma yaşı 4. ay ile 6. aylar arası olduğu bilimsel çalışmalar ve veteriner hekimlerin görüşleri doğrultusunda söylenebilmektedir. Ancak en doğru teşhis için veteriner hekim görüşünü almanızı ve kesinlikle bu görüşün dışında hareket etmemeniz en doğru karar olacaktır.
Kaynaklar:
1. Howe LM, Short-term results and complicatoins of prepubertal gonadectomy in cats and dogs, JAVMA 211:1, 1997
2. Root M, Johnston S, Johnston G, et al, The effect of prepuberal and postpuberal gonadectomy on
penile extrusion and urethral diameter in the domestic cat, Vet Rad Ultrasound 37:5, 1996.
3. Porters N, deRooster H, Verschueren K, et al, Development of behavior in adopted shelter kittens
after gonadectomy perfromed at an early age or at traditional age, J Vet Behavior, 9:5, 2014.