Kedilerde çok sık görülen toksoplazma, çoğu zaman zorlu geçen tedavi süreçleri içerir. Toksoplazmadan korunmak için dikkat edeceğimiz şeyler var.
Ev veya sokak kedisi fark etmeksizin hepsini çok sevsek de sağlık sorunları olduğu zaman daha temkinli ve hijyenik davranmalıyız. Özellikle bazı insanlar kedilerinin canlarının sıkıldığını veya dışarıya çıkmak istediklerini söyleyerek özgür bırakıyorlar ve kedinin iki ortamda da yaşantısı oluyor. Hangi nedenden dolayı hastalandıysa aynı sorunun tekrar yaşanmaması için yaşam tarzının değiştirilmesi ve kedilerin dışarıya çıkma gibi bağımsızlıklarını sınırlandırmak gerekmektedir.
Bu her ne kadar kedinin psikoloji açısından iyi olsa da bazı hastalıkların kapabilme ihtimali bakımından hiç iyi değildir. Ev kedileri dışarı çıktıklarında hangi kedilerle temas ettiğini hiçbir şekilde bilemeyiz, çünkü dışarıda enfekte olmuş hayvanlar olduğu için onlarla temas halinde olabilir. Dışarıda gördükleri fare, tavşan veya kuş gibi hayvanları avladıklarında eğer onların bağırsaklarında bir çeşit parazit varsa kedilere de geçebilir.
Haliyle kedi eve geldiğinde aile fertleriyle temas eder ve dışkısını yaptığında sahibi temizlediği için en ufak hijyen eksikliğinde parazitler insanlara bulaşabilir. Bu gibi olumsuz durumlarla karşılaşmamak için kedi iç-dış parazit aşıları yaptırılmalı ve kedinizi dışarıya salmamalısınız. Kedilerin iyiliği için aşıları eksiksiz ve hiçbir sağlık sorunu olmayan kedilerle arkadaşlık yapmasına izin verebilirsiniz.
Çiğ veya az pişmiş et ürünleri de parazit yaptığı için kedinizden uzak tutmalı ve mutlaka pişirerek belirli aralıklarla vermelisiniz. Bir nedenden dolayı kediniz parazit kaptıysa, hiçbir şekilde çıplak elle dışkısını veya kusmuğuyla temas etmeden elinize eldiven takarak temizlemelisiniz. Kedi iç-dış parazit tedavisinin yan etkilerinden endişeleniyorsanız, en azından veterinere danışarak evde kedi iç parazit için doğal yöntemleri kullanabilirsiniz.
Kedilerde Toksoplazma Nedir?
Tek hücreli parazit çeşidi olan toksoplazma diğer bir adıyla “Toxoplasma Gondii” olarak da bilinir. Bu parazit hem insanlarda (özellikle hamile kadınlarda) hem hayvanlarda görülse de insanlara hayvanlar aracılığıyla daha kolay geçebilir. Çiğ, az pişmiş et ürünleri tüketen veya enfekte olan (parazit taşıyan) hayvanlarla temas eden kedilerde toksoplazma görülebilir.
Bu parazit çeşidi gözle görülemeyecek kadar küçük olduğu için kedilerin dışkısında veya kusmuğunda görülmeyebilir. Mikroskop yardımıyla toksoplazma olduğu anlaşılabilir ve ne kadar ileri gittiği bulunabilir. Toksoplazmalar dışkı veya kusmuk yardımıyla dışarı çıktıklarında bile yaşamaya ve üremeye devam edebilirler. Peki, kedilerde toksoplazma belirtilerini şu durumlarda anlayabiliriz;
- Ateş,
- Halsizlik,
- İştahsızlık,
- Yutma güçlüğü,
- Dışkıda beyazlık veya kan,
- Sürekli anüs bölgesini yalama,
- Öğürme hareketleri yapma veya kusma,
- Dışkısında renk değişimi veya fazlasıyla sıvı olması.
Bu belirtilerden sonra kedinizde toksoplazma olduğundan şüpheleniyorsanız, kum kabını hemen açık havaya çıkartmalı ve kesinlikle çıplak elle temas halinde bulunmamalısınız. Eğer kediniz kustuysa incelemek için müdahale etmeyin elinize eldiven takarak hijyenik şekilde temizleyin. Kedinize nasıl ve nereden toksoplazma bulaştığını düşünmeden önce mutlaka kedinizin yaşamını ve beslenmesini gözden geçirmelisiniz. Tekrar aynı sorunu yaşamamak için önlem almak ilk adım olacaktır.
Kedilerde Toksoplazma Tedavisi
Veteriner, kediye elle muayene ederken aynı zamanda tıbbi geçmişi hakkında bilgi isteyecektir. En iyi teşhis olarak toksoplazma testini uygun görebilir ve birtakım kan tahlilleri yapılır. Kan testlerinde iki antikora bakılır; eğer antikorlardan biri sonuçta çıktıysa, kedinin daha önce enfekte olduğu ve bağışıklık kazandığı anlaşılır. Diğer hayvanlara veya insanlara bulaşma riskinin ortadan kalktığı anlamına gelir. Testte diğer antikor çıktıysa, kedinin vücudunda toksoplazma paraziti olduğu anlaşılır ve duruma göre tedavi süreci başlatılır.
İlk önce antibiyotik uygulanır ve kedinin göz, anüs veya dış görünüşünde herhangi bir enfeksiyon durumu olduysa steroid kremler de verebilir. İlaçların düzenli kullanımı şartıyla birkaç gün içerisinde kedinin iyileşmesi beklenir, fakat durumunda hiçbir değişiklik olmadıysa altında yatan başka sebepler olabileceği için tekrar muayene edilmelidir. Kediniz iyileştikten sonra bağışıklık kazanacağı için yine de tedbiri ve hijyeni elden bırakmamaya özen göstermelisiniz.
Kedilerde Toksoplazma Nasıl Önlenir?
Kedilerde toksoplazmayı engellemek tamamen bizim elimizdedir. Kedilerin yaşam boyunca sağlıklarının yerinde olmaları için yaşamlarına biraz sınırlama getirerek parazit çeşitlerinden koruyabiliriz;
- Çiğ veya az pişmiş et ürünleri yedirmeyin,
- Kalitesiz ve içinde neler olduğu bilinmeyen mamalardan uzak durun,
- Kedinize meyve veya sebze veriyorsanız iyice yıkadığınızdan emin olun,
- Kedinize nasıl kum çeşidi alacağınızı bilmeli ve günlük olarak değiştirmelisiniz,
- Dışarıya çıkmasına izin vermemelisiniz,
- Düzenli olarak veteriner kontrolünden geçmeli ve yılda bir kez parazit testi yaptırmalısınız.
Kedilerde toksoplazma ne kadar sürer?
Kedilerin bağışıklık sistemlerine göre değişkenlik gösterir. Genellikle birkaç hafta sürebilir.
Yavru kedilerde toksoplazma görülür mü?
Yavrular daha dirençsiz olduğu için onlara da parazit geçebilir.
Toksoplazmanın aşısı var mı?
Toksoplazma için henüz aşı geliştirilmedi, tedavi olarak antibiyotik kullanılır.
Her kedide toksoplazma görülür mü?
Kesinlikle hayır. Çiğ et ürünleriyle beslenen veya enfekte hayvanlarla temas kuran kedilerde görülür.
Toksoplazma kendi kendine geçer mi?
Hayır, belirtileri daha çok artar ve kedinin yaşamını zorlaştırır.
Toksoplazma geçirmiş kedi tekrar toksoplazma olur mu?
Vücudu bağışıklık kazanacağı için tekrar toksoplazma geçirmez.
Ev kedileri toksoplazma olur mu?
Beslenmesine dikkat ediliyor ve dışarı salınmıyorsa, toksoplazma olma riski çok düşüktür.