Himalayan Kedisi

Bir İran kedisine bakıp bir Siyam görmek nasıl olurdu? Tıpkı Himalayan kedisi gibi. Çok özel iki kedi ırkının en belirgin özelliklerini bir arada taşıyan Himalayan kedisi sadece eşsiz görüntüsüyle değil, tam bir ev kedisi olduğunu gösteren uyumlu kişilik özellikleriyle de kedi severlerin gönlüne taht kurmuş ve dünyada yaygın olarak yetiştirilen bir kedi cinsi olmuştur. Hem sıra dışı görüntüsü hem de bütün iyi özellikleriyle insanlar için mükemmel bir arkadaş.

Himalayan Kedisinin Kişiliği

Sessiz sakin ama bir o kadar da eğlenceli bir arkadaşınızın olmasını ister miydiniz? Kim istemez ki? Sizi yormadan onunla eğlenebileceğiniz, yanında sıkılmadan huzurla dinlenebileceğiniz bir arkadaştan bahsediyorum. Sanırım “insan” bir arkadaş için bu pek de mümkün görünmüyor. Aramızda kalsın; biz sosyal olarak çok karmaşık ve bazen de biraz dengesiz canlılarız. Bir insanda ısrarcı değilseniz sizi hiç üzmeyecek, yormayacak ve kolayca dost olabileceğiniz birini tanıyorum: Himalayan kedisi.

Himalayan kedisi hem sakin ve hareketsiz İran kedisi hem de sosyal ve aktif Siyam atalarının bazı özelliklerini taşır. Mizaç olarak İran kedisine daha yakın olsa da genel anlamda dengeli bir kişiliğe sahiptir. Himalayan kedileri her ne kadar sessiz ve sakin olarak tanınsalar da zamanla keşfedilecek eğlenceli bir yönleri de vardır. Bunun yanında nazik, iyi huylu kediler olarak nam salmış bu cins özellikle sakin bir ev ortamı isteyenler için mükemmeldir. Eve geldiğinizde kedinizi en olmadık yerde bulmak veya evinizin darmadağın olduğu bir manzarayla karşılaşmak istemiyorsanız tam size göre bir kedi cinsidir. Siz evde yokken sandalye, kanepe gibi alışıldık bir yerde sessizce uzanıp sizi bekleyip geldiğinizde oyun oynamaktan çekinmeyecek ve kucağınızda oturmaktan da keyif alacaktır.

Uysal ve tatlı mizaçlı bu kediler tıpkı Siyam gibi bulma – getirme, yakalama gibi oyunlar oynamaktan hoşlanacaktır. Her ne kadar sizin oyunlara katılmanız oyunları onlar için daha keyifli hâle getirecek olsa da Himalayan kedisi kendi kendini de eğlendirebilecek bir kedi cinsidir. Bunun için herhangi bir şeyi oyuncak olarak kullanabilir: Bir tenis topu, buruşturulmuş bir parça kâğıt, bir pelüş oyuncak ya da gerçek bir kedi oyuncağı. Bunların hepsiyle saatlerce oynayabilir. Siz onunla ilgilenene kadar ya da yorulana kadar. Bu aynı zamanda onun zeki bir kedi cinsi olduğunun da kanıtıdır. Ona uygun basit puzzle oyuncakları veya interaktif oyuncaklar edinmeyi ve onlarla oynamasını izlemeyi düşünebilirsiniz.

Himalayan kedisi kendi karakterine uygun şekilde sakin evlerde yaşamaya daha uygundur. Çok kalabalık olmayan ve gürültüden uzak ortamlar mutlu yaşamasını sağlayacaktır. Ona en uygun evler beklenmedik kargaşalardan uzak, hayatın olağan akışına sakince kendisini bırakmış ve radikal değişikliklerin çok sık yaşanmadığı evlerdir. Bu durumun bir sebebi de Himalayan kedisinin seçici bir cins olmasıdır. İnsanlarla etkileşimi kuvvetli, sosyal ve insan odaklı bir kedi cinsi olmasına karşın insanlar arasında seçim yapar. Herkese karşı eşit mesafede olamayabilir. Ev halkından herkesle anlaşsa da belli kişilere karşı daha yakın olacaktır. Hemen üzülmeyin; o şanslı kişi olmak için Himalayan kedisinin tüm kişilik özelliklerini dikkatle okuyun 😊

Eve gelen yabancılar konusunda da aşağı yukarı böyledir. Kimseye karşı aşırı yadırgayıcı tepkiler vermese de eve gelip gidenlerden bazılarına daha çok güvenecek ve onlarla daha iyi ilişkiler kuracaktır. Onlara karşı daha dikkatli olacaklar ve ilişkilerini ev halkından biriymişçesine yöneteceklerdir. Böylece kendilerini sosyal olarak güvende hissedecek ve karşısındaki “insan” bireylerine de güven verecektir. İşte onun hakkında bir şey daha: Himalayan kedisi biz insanlara ilgi gösterirken aslında bizim güvende olduğumuzu bilmek ve bize yardım edebildiğini düşünmek ister. Bu bakımdan biraz köpeklere benzediği söylenebilir. Kısaca insan odaklılık olarak nitelendirilebilecek bu kişilik özelliğinin kıymetini bilmek için Himalayan kedisi çevremizdeyken -ne yaptığını anlamasak bile- bizim için orada olduğunu bildiğimizi belli etmeli ve ona minnettar olduğumuzu göstermeliyiz.

Bu kadar sosyal bir kedi konuşkan da olacaktır, değil mi? İşte orası biraz karmaşık. İran kedisi özelliklerini daha baskın olarak taşıyan Himalayan kedisi aslında o kadar da konuşkan değil. Fakat onun kişiliğinde Siyam’ın da yadsınamayacak bir payı var. Konuşkanlık konusunda da İran kedisine daha yakın davranışlar sergileyen Himalayan kedisi genellikle sessizdir. Ancak yine de yumuşak ve müzikal ses tonuyla arada bir miyavlayacaktır. Yani tamamıyla sessiz de değildir. Miyavlaması genellikle karşısındakine bir şey anlatmak içindir. İhtiyaçlarını söylemek, taleplerini belirtmek ve duygularını anlatmak için nadiren miyavlar.

Himalayan kedisinin biz insanlarla kurduğu ilişkinin ruhsal boyutunda ne kadar sevecen, uysal ve nazik olduğunu artık biliyoruz. Konu fiziksel temas olduğunda da pek farklı değildir. Kucağınıza uzanmaktan, sevmeniz için boynunu size uzatmaya kadar onunla kurabileceğiniz fiziksel etkileşime hazırdır. Kucağınızda saatlerce durabilecek olan bu kedi cinsi pek çok kedinin aksine tüyleriyle oynanmasından bile keyif alacaktır. Bu yüzden de uzun tüylerine rağmen tüylerini taramak oldukça kolaydır. Hatta taranmak için fazlaca hevesli olacağı bile söylenebilir. Kısacası Himalayan kedisi sahibine yeterince güvendiği takdirde hemen her şeye izin verebilecek kadar uysaldır. Tabii bu noktada dikkat etmeniz gereken hususların başında yanlışlıkla dahi olsa ona zarar vermekten kaçınmanız gelir. Zira pek çok kedi için güven oldukça kırılgan bir duygudur.

Çocuklar, Yaşlılar ve Evcil Hayvanlarla İletişimi

Himalayan kedisi -bazıları ona kısaca “Himmy” demeyi tercih ediyor- hemen hemen herkesle iyi anlaşabilir. Çocuklar, yaşlılar ya da evcil hayvanlar… Zaten olabildiğince insan odaklı bir kedi olduğundan bahsetmiştim. Şimdi de bunun sınırlarının ne olduğundan bahsedeceğim. Himalayan kedileri yaşlılar için en iyi seçimlerden biridir. Onun sakin doğası ve insanlara yardımcı olma duygusu kedi seven yaşlılar için mükemmeldir. Hem sıkıcılıktan uzak kalarak yaşlıların hayatına renk katacak hem de onları zihinsel olarak yormadan yanlarında kalabilecektir. Bir insan için Himalayan gibi bir kediyle geçirilecek emeklilik yıllarından daha güzeli ne olabilir ki? Elbette Himalayan kedisi sahiplenmek isteyen yaşlıların da onun ihtiyaçlarını giderebilecek fiziksel ve zihinsel yeterliliğe sahip olması gerekmektedir. Sorumluluk alamayacak kadar yaşlı veya hasta insanlar bir kedi için zararlı bile olabilir.

Çocuklarda da durum aşağı yukarı böyledir. Yine Himalayan kedisinin sakin doğası öne çıkar ve bu kez küçük çocukların ona uygun olmayabileceğini gösterir. Özellikle oyun çağındaki küçük çocuklar bir evcil hayvanla birlikte yaşarken onun kendilerine uyum sağlayabilmesini bekler. Yani isterler ki kedi de onlarla birlikte koşsun oynasın, ortalığı dağıtsın. Elbette her kedi çocukların bu yoğun temposuna uyum sağlayamaz ve sonuçta çocuk o kedinin yetersiz olduğunu düşünebilir. Böyle durumlarda çocuklarla evcil hayvanlar arasında en sık yaşanan durum da çocuğun evcil hayvanı bir şeylere zorlamasıdır. Bu da en iyi ihtimalle kedinizin mutsuzluğuyla sonuçlanacaktır. Elbette çocuğunuza ona nasıl davranması gerektiği konusunda iyi bir eğitim verir ve ilişkilerini denetlerseniz aşılabilecek bir problemdir.

Öte yandan daha büyük çocuklar Evcil hayvanları daha iyi anlayıp onların taleplerine karşılık verebilecek zihinsel gelişimi tamamladıkları için Himalayan kedisi ile daha iyi anlaşacaklardır. Hatta onlarla herhangi bir yetişkin gibi dost olabilirler. Himalayan kedisi de farklı yaş grubundan bireylerin dostluğunu merak ve ilgiyle karşılayacak ve olabildiğince sıcakkanlı davranarak ilişkinin sağlam temellere oturması için girişimlerde bulunacaktır. Elbette çocuklar ve evcil hayvanların ilişkisi konusunda yukarıda da belirttiğim gibi eğitim en temel unsurdur. Bunun yanında kediniz ne kadar küçükken çocuğunuzla tanışırsa ilişkileri o kadar sağlıklı gelişecek ve ömür boyu sürecek mükemmel bir dostluğa dönüşecektir.

Himalayan kedisi evcil hayvanlarla ilişkilerinde de tıpkı çocuklarla olduğu gibidir. Yumuşak huylu, sakin bir kedi olarak her hayvanla anlaşabilmesini ya da her hayvana uyum sağlayabilmesini beklemek pek de mantıklı değildir. Hemen her evcil hayvan türüyle birlikte yaşamaya uygun olsa da karşısındaki hayvanın kişilik özellikleri hayati derecede önemlidir. Özellikle de boyut olarak ona yakın ya da ondan büyük bir hayvandan bahsediyorsak. Himalayan kedisi uyumlu ve şiddetten uzak kedi gruplarında fena değildir. Nazik, ılımlı kediler olduğu sürece bir veya daha fazla kedi ile birlikte yaşayabilir. Köpeklerle de böyledir. Ona zarar vermeyecek nazik köpekler Himalayan kedisi için kedilerden bile daha iyi dost olabilir.

Söz konusu daha küçük hayvanlar olduğunda ise genelde sorun çıkaran taraf kedilerdir. Hâlbuki Himalayan genellikle karnını doyurmak için avcılığı tercih etmez. Biraz tembel olduğunu biliyoruz 😊 Yine de kuş, kemirgen, balık gibi evcil hayvanlarla birlikte yaşayacaksa ortamın kontrollü olması gerekir. Her zaman belirttiğim gibi iki farklı evcil hayvan ilk kez bir araya geliyorsa bu ilk buluşma kontrollü bir ortamda gerekli tedbirler alınarak gerçekleştirilmelidir. Ayrıca iki evcil hayvan da ne kadar küçükken tanışırsa ilişkileri o kadar güçlü temellere oturacak ve o kadar sağlıklı olacaktır.

Himalayan Kedisinin Tarihçesi

Himalayan kedileri ataları İran kedisi ve Siyam’ın aksine doğal bir kedi cinsi değildir. Tamamıyla insan müdahalesi ile geliştirilmiş bir kedi cinsidir. Başlangıçta amaç yeni bir kedi cinsi geliştirmekten ziyade genetik araştırmalar yapmaktı. Ancak sonuçta fiziksel özellikleri hem Siyam’ı hem de İran kedisini andıran farklı bir kedi cinsi ortaya çıktı. Himalayan kedisi, başka bir deyişle “Himmy”, her ne kadar doğal bir kedi cinsi olmasa da bu onun şu anda çok ilgi gören safkan bir kedi olduğu gerçeğinin önünde bir engel değil.

Siyam ve İran kedisi arasında yeni bir kedi cinsinin ortaya çıkışı için 1924 tarihinde İsveçli bir genetikçinin çalışmaları başlangıç noktası olarak kabul edilebilir. Ancak ciddi sonuçlar veren ilk çalışmalar 1930’larda başladı. 1931 tarihinde bir kedi yetiştirici olan Virginia Cobb ile Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde araştırmacı Clyde Keeler genetik aktarım üzerine yaptıkları araştırma kapsamında siyah bir erkek İran kedisi ile Siyam dişisi arasında çaprazlama yaptılar. Bu çiftleşme Himalayan kedisinin doğuşuna doğrudan bir katkı sağlamadı. Çünkü doğan yavruların hepsi kısa, siyah tüylü kedilerdi. Sonrasında melezlenen cinslerin cinsiyetlerini ters çevirdiler fakat yine aynı sonucu aldılar. Çünkü her iki kediden yavrulara geçen özellikler baskın gen özellikleriydi. Oysa bugünkü Himalayan kedileri çekinik gen özellikleri taşımaktadır.

Daha sonra bu iki doğumdan birer kedi seçildi ve çiftleştirildi. Bunun sonucunda günümüzde yaşan Himalayan kedilerine en yakın görünümü taşıyan Debutante isimli bir kedi doğdu. İran kedisi gibi uzun tüylü ve Siyam renkleriyle Siyam vücut tipini taşıyan bir kediydi. Bu sırada benzer yetiştirme programları uygulanmaya başlamıştı fakat pek çok kedi cinsinde olduğu gibi bu yetiştirme programları da II. Dünya Savaşı’nın gölgesinde kaldı. Nihayet 1950 yılında Marguerita Goforth İran renklerinde fakat Siyam deseninde kediler yetiştirmeyi başardı. Onun bu başarısı bir süre sonra, 1957’de Cat Fanciers Association (CFA) ve American Cat Fanciers Association (ACFA) tarafından tanındı. Bu yeni kediye Himalaya tavşanı gibi desenlere sahip olduğundan “Himalayan” yani “Himalayalı” adı verildi. 1960’lara gelindiğinde Amerika’nın bütün saygın kedi kuruluşları Himalayan kedisini tanımıştı.

Günümüzde Himalayan kedisi, yetiştirme programlarında İran kedileri ile birlikte yetiştirilmekte ve genellikle Siyam ile yetiştirilmesine izin verilmemektedir. Bundan dolayı kimi zaman görünüş olarak İran kedisinin aynısı olan yavrular dünyaya gelebilmektedir. Bu yüzden Himalayan kedisi ve İran kedisi arasında çok keskin bir çizgi yoktur. Buna rağmen Himalayan kedi cinsi daha popüler olan İran kedisinin gölgesi altında kalmamış ve dünyada sıkı bir takipçi kitlesine ulaşmıştır.

Himalayan Kedisinin Fiziksel Özellikleri

Himalayan kedisi tüylerinin renk ve desenleri dışında genel olarak İran kedisinin fiziksel özelliklerini yansıtan bir kedi cinsidir. Özellikle vücut hatları ile yüz ifadesi hemen hemen İran kedisi ile aynıdır.

Yüz ve Kafa Yapısı

Belirleyici olan siyah – füme tüylerinin renk noktasının en belirgin olanı yüzlerinin ortasında genellikle burun merkezlidir. Onları İran kedisinden ayıran en önemli özellik budur. Bunun dışında kafa ve yüz yapısı da İran kedisi gibidir.

Kafa

Vücut ile orantılı olarak orta – büyük boyuttaki kafasını kısa, güçlü bir boyun taşır. Somurtkan fakat sevimli bir ifade taşıyan ağzı düzgün dişler ile güçlü çeneleri bir arada taşır. Yanakları genelde dolgun hafif tombulcadır.

Kulaklar

Orta boyutlu kulakları uzun tüyleri sebebiyle olduğundan daha küçük görünür. Tabanda iyi derecede geniş ve birbirinden uzaktır.

Gözler

Himalayan kedisinin gözleri tipik olarak özel bir mavi renk taşır. Çoğunlukla mavinin koyu tonları ilgi görmekle birlikte daha açık tonlarda da olabilir. Gözleri neredeyse tam bir yuvarlak şeklinde ve dolgun bir yapıdadır.

Vücut Yapısı

Vücut boyutu ortadan büyüğe giden Himalayan kedisi tüylerinden dolayı şişman gibi görünse de aslında sıkı bir kas kütlesine sahiptir. Genellikle güçlü kemikli vücut yapısıyla sağlam bir görünüm taşır.

Gövde

Gövde genellikle düzgün bir dikdörtgen şeklindedir. Vücut hatları yuvarlak çizgilerden oluşan Himalayan kedisinin sırtında hafif bir dışbükey kavis olabilir. Bunun dışında geniş ve düzgün bir göğüs ile güçlü omuz ve kalçaları vücudun oturaklı duruşunu destekler.

Bacaklar ve Patiler

Arkadan ve önden bakıldığında bacakların görünümü düzdür. Görece kısa bacakları kaslı, kemikli ve güçlüdür.

Tüy Çeşitleri

İşte Himalayan kedisinin en çok öne çıkan özelliği! Onun benzersiz tüyleri uzunluğunu ve rengini iki meşhur kedi cinsi olan İran ve Siyam’dan alıyor. Uzun, ipeksi parlak ve görece kalın tüy yapısını İran’dan; tüylerinin özel rengini ise Siyam’ın kendine has renk noktalarından alıyor. Tüylerin tabanı genellikle beyaz veya beyaza yakındır ve tıpkı Siyam’da olduğu gibi yüz, patiler, kulaklar ve kuyruk renk noktalarıdır. Bu renk noktaları yaygın olarak siyah, füme, mavi, gri, çikolata, tarçın, leylak renklerinde olmakla birlikte renk çeşitliliği fazladır.

Ağırlığı ve Boyutları

Himalayan kedisinin ortalama vücut ağırlığı 3 – 5,5 kg arasında, boyları ise 30 – 35 cm aralığındadır.

Himalayan Yavruları

Himalayan kedileri sağlık konusunda İran kedileriyle neredeyse aynıdır. Buna bağlı olarak tıpkı İran kedilerinde olduğu gibi Himalayanlar normalden küçük yavrular doğurma eğilimindedir. Bu yavrular diğer yavrulara göre daha özenli bir bakım ve ilgi gerektirecektir.

Himalayan Kedisinin Bakımı

Himalayan kedisinin bakımı aslında temel gereksinimlerden ibaret olsa da temizlik konusunda biraz zahmetli olabilir. Onun uzun tüyleri herhangi bir uzun tüy olmadığından çok sık bakım gerektirir. Ayrıca yine uzun tüylerinden ileri gelen birtakım sorunlara karşı da ekstra bakım gereksinimleri vardır.

Beslenme

Himalayan kedisinin beslenmesinde çok özel bir durum olmamakla birlikte çoğu evcil kedide olduğu gibi Himalayan da sabit ve besleyici bir diyete ihtiyaç duyar. Diyetinde bir değişiklik yapılacağı zaman bu değişikliğin kademeli ve yavaşça uygulanması gerekir. Diyetinin en az ¼’ü proteinler oluşturmalı ve diyetinde karbonhidratların oranı olabildiğince düşük tutulmalıdır. Bunun yanında onun çok özel tüylerinin yeterince parlak ve sağlıklı görünmesi için yüksek kaliteli bir mama tercih edilmesini önerebilirim.

Temizlik

Himalayan kedisinin bakımını zorlaştıran en büyük faktör onun temizlik gereksinimleridir. Buna sebep olan da başta uzun tüyleri olmak üzere fiziksel özellikleridir. Himalayan kedisinin çok özel tüyleri mümkün olduğunca sık taranmalıdır. Hatta günlük tarama en iyisidir. Çünkü uzun, düzgün tüyleri dolaşmaya, dökülmeye ve topaklaşmaya meyillidir. Himalayan kedisi genelde tarama işleminden keyif alan sorunsuz bir kedidir. Aslında bu durum büyük bir kolaylık sağlamaktadır ancak yine de herhangi bir kedi cinsine göre bu işlem çok daha sık yapılmalı ve daha uzun sürmelidir.

Himalayan’ın uzun tüylerinden ve düz yüzünden ileri gelen bir başka sorun da göz çevresi ve kulak içlerindeki akıntının enfeksiyon riskine daha açık olmasıdır. Göz çevresindeki akıntı tüylerde birikip sararmaya ve bakteri birikmesine sebep olabilir. Bu yüzden bu bölgeler daha sık kontrol edilmeli ve sık sık nemli bir bez kullanılarak temizlenmelidir. Bölgesel risklerden bir diğeri de anüs çevresidir. Bazı uzun tüylü kedi cinslerinde olduğu gibi Himalayan kedisinde de tuvalet temizliği sorun olabilir. Dışkılama sonrasında uzun tüylerinde dışkı kalıntıları kalabilir. Bu hem kedinizin hem de sizin sağlığınızı tehdit edebileceğinden tuvalet sonrası kedinizin temizliğinden emin olmak iyi bir fikirdir.

Himalayan kedisinin diğer bakım gereksinimleri herhangi bir kedininki kadardır. Mümkün olduğunca sık hatta günlük ağız bakımı aksatılmamalıdır. Özellikle ağız içerisinde bakteri oluşumu hem ağız sağlığını hem de iç organları tehdit eder. Kedinizin sağlığını korumak için kediler için özel olarak üretilmiş diş fırçası, diş macunu gibi ağız bakım ürünleri kullanarak kedinizin ağzını temiz tutabilirsiniz.

Himalayan Kedisinin Sağlık Durumu

Himalayan kedisi her canlı gibi yaygın hastalıklar geçirebildiği gibi birtakım genetik sağlık sorunlarına da yatkın olabilir. Himalayan kedisinin yatkın olduğu hastalıkların birçoğu aralarındaki genetik benzerlikten dolayı İran kedisininkilerle örtüşmektedir. Elbette bu durum kedinizin bütün bu hastalıklardan birkaçını veya hepsini geçireceği anlamına gelmez. Bu tıpkı insanlardaki gibi gelişen bir durumdur. Örneğin diyabet hastası bir bireyin alt soyu diyabete yatkın olmakla birlikte diyabet olmak zorunda değildir.

Sağlık Sorunları

Himalayan kedisinin genetik olarak yatkın olduğu hastalıklar şunlardır:

• Polikistik böbrek hastalığı
• İdiyopatik sistit; genellikle kısırlaştırılmış erkeklerde görülen bir tür mesane iltihabı
• Ürolitiyazis; boşaltım sisteminde oluşan taşlardan kaynaklanan bir sağlık sorunudur. Genelde 7 yaşını aşkın kedilerde görülür.
• Bazal hücreli tümör; baş çevresinde görülen iyi huylu bir tümör türü
• Sebasöz bez tümörü; iyi huylu deri tümörü
• Hipertrofik kalp hastalığı
• Perikardiyal diyafragmatik herni; diyafram gelişiminde görülen bir anomali
• Retina progresif atrofisi; görme kaybına sebep olabilen ve yavruluktan itibaren gelişen bir sağlık sorunu
• Korneal sekestrasyon
• İdiyopatik epifora
• Göz kapağı bozuklukları
• Saçkıran

Yaşam Süresi

Himalayan kedileri iyi bir bakım ve yeterli ilgiyle ortalama 9 – 18 yıl yaşayabilir. Ortalama yaşam süresi kedi yetiştiricilerinden alınan veriler ışığında saptandığından farklılık gösterebilir.

---

Himalayan kedisi iki muhteşem kedi ırkının en nadide özelliklerini bir arada taşıyan bir kedi cinsi olarak anlatmakla bitirilemeyecek bir kedi. Onun sırf tüylerine bile bir yazı ayrılabilir. Fakat bu içerikte cinsi merak edilen tüm özellikleriyle anlattık. Siz de Himalayan kedisi hakkında bildiklerinizi veya deneyimlediklerinizi yorumlarda paylaşarak kedi dostlarımızın hayatına dokunabilir veya kedilerin insan dostlarının bilgiye kolay ulaşmasını sağlayabilirsiniz.