İrlanda Seteri

Kökenlerinin neresi olduğu hakkında pek bilgi bulunmasa da 18. yüzyılda bazı Setter ve Spanyel cinslerinin çaprazlanması ortaya çıkmışlardır. 1800’lü yıllarda İrlandalı avcılar kendilerine yararı dokunacak, hızlı, çevik, hareketli, koku alma yetileri güçlü ve canlı köpeklere ihtiyaçları vardı. İrlanda Seteri köpekleriyle tanıştıklarından sonra ihtiyaçlarını tamamladılar ve ava çıkarken yanlarından hiç ayırmadılar.

1810 yılında bu köpekler Amerika’ya gönderildiler ve kuşları avlamak konusunda ne kadar yetenekli olduklarını herkese ispatladılar. Soylu kişiler İrlanda Seteri cinslerinin yeteneklerini görünce çok şaşırdılar ve popüler olabilmeleri için birçok çalışmalar başlattılar. 1812 yılında köpek çiftliği kuruldu ve burada İrlanda Seteri köpeklerinden başka hiçbir köpek yoktu.

İnsanlar bu çiftlikleri ziyaret ederek hem yeteneklerini izliyorlar hem de dış görünüşlerine bakıp hayran kalıyorlardı. 1862 yılında bu cinslerin geleceğini etkileyen ve herkesi şaşırtan bir olay gerçekleşti. Bir köpek dünyaya geldi; kafası oldukça uzun, zayıf ve ince vücutluydu. Bu köpeğin derhal öldürülmesi gerektiğini söyleyen insanlar bile olmuştu. Köpeği beğenenler ve yaşamasını isteyenler kendilerini öne atarak İrlanda Seteri olarak kabul edildi.

1870 yılında köpek gösterilerine katıldıklarında onları izlemeye gelen kişi sayısı o kadar fazlaydı ki alan dolup taşıyordu. 1960-1970 yıllarında ”Big Red” romanında ve filminde İrlanda Seteri anlatıldığı için popülerlikleri artmıştı. Bir zaman sonra popülerliklerinde düşüş yaşansa da Amerika’da en çok sahiplenilen köpek cinslerinden olmuşlardır.

İrlanda Seteri Özellikleri

Görünüşleriyle kendilerini herkese aşık etmeyi başaran İrlanda Seteri cinsleri, sadece Amerika’da değil tüm dünyada popülerlik kazanmışlardır. Tam bir aile köpekleri oldukları için özellikle çocuklu ailelerin tercih ettikleri köpek cinsleridir. Bu köpeklerin hem karakter hem de fiziksel özelliklerini okuduğunuzda ne kadar mükemmel olduklarını daha iyi anlayacaksınız.

• Kökeni: İrlanda
• Ortalama Boyutları: 64-70 cm
• Ortalama Ağırlıkları: 28-33 kg
• Diğer Adı: Red Setter
• Renkler: Kırmızı, Kızıl, Kahverengi, Kestane

Karakter Özellikleri

Pozitif, neşeli ve iyi huylu köpeklerdir. Enerjileri o kadar yüksektir ki köpeklerden korkan insanları bile kendilerine hayran bırakabilirler. Yabancı insanlara sıcakkanlı davranarak etraflarında dolaşırlar ve bolca sevgi beklerler. Durum böyleyken İrlanda Seteri cinslerinin çok iyi şekilde bekçilik yapmaları beklenemez. Sadece yaşadıkları ortama yabancı biri yaklaşırken havlarlar ve sahiplerine haber verirler. Onun dışında korumacılık ve insan kovalama konularında pek iyi sayılmazlar 🙂

Sahiplerine çok düşkün oldukları için durup dururken sahiplerinin yanına gelerek veya kucaklarına çıkarak sevilmek isterler. Asla yalnız kalmak istemediklerinden sürekli aile fertlerini takip ederler ve nereye giderlerse onları da götürmelerini isterler. Birtakım şirinlikler yaparak kendilerini ön plana atmaya çalışırlar. Eğer yalnız kalırlarsa ya da yeterince ilgi görmezlerse çok üzülürler ve ilgi çekmek için hiç yapmadıkları şeyleri yapabilirler.

Eğlenmeyi çok seven köpekler oldukları için arada sırada yaramazlık yapabilirler. Mesela çekmeceleri açarlar eşyaları karıştırırlar, yatakları dağıtırlar, çorapları top şeklinde yaparak oyun oynarlar, saksıları devirebilirler, halıları bozabilirler veya evin içinde deli gibi koşturarak her şeyin düzenini bozabilirler. Bu gibi durumlara maruz kalmamak için günlük enerjilerini iyi atmaları gerekir.

Fiziksel Özellikleri

Güçlü, çevik ve heybetli vücutları olsa da aynı zamanda zariftirler. Uzun gövdeye ve dar göğüs yapısına sahiptirler. Ortalama boyutları 64-70 cm ağırlıkları ise 28-33 kg arasındadır. Bu veriler her İrlanda Seteri cinslerine göre değişkenlik gösterebileceği de unutulmamalıdır. Gövdelerine göre bacakları çok uzundur ve bu sayede hızlı koşabilirler. Kuyruğu da bacakları gibi uzun ve kalındır. Kuyruklarının başladıkları yer kalındır, aşağı doğru uzadıkça kuyrukları incelir.

İrlanda Seteri köpeklerinin kafaları uzun ve dikkat çekicidir. Önden bakıldığında hafif oval şekildedir ama yukarıdan bakıldığında düz görünür. Burunları o kadar uzun ve büyüktür ki neredeyse kafalarının yarısı kadardır. Burun delikleri geniş ve büyük oldukları için hem dikkat çekicidir hem de çok iyi koku alırlar. Gözleri badem şeklindedir ve hafif çekiktir. Genellikle kahverengi, siyah, ela veya koyu göz renklerine sahiptirler.

Bacak ve kafa bölgelerindeki tüyler ince, kısa ve pürüzsüz şekildedir. Özellikle kulak, kuyruk, göğüs, pati, bacak arkası kısımlarında daha uzun ve ipeksi tüyler görülmektedir. Yani sonuç olarak bacak ve kafa haricindeki diğer bölgelerinde daha uzun ve yumuşak tüyler vardır. Bu köpekler genel olarak kızıl, kahverengi, kestane ve kırmızı tüylere sahiptirler. Bazılarının boğaz, pati ve göğüs bölgelerinde beyaz lekeler görülebilir. Siyah renkte İrlanda Seteri cinsleri yoktur ve kabul edilemez, belirtilen tüy renklerinde olanlar orijinaldir.

İrlanda Seteri Bakımı

Tüylerinin parlak ve bakımlı görünebilmesi için uygun köpek tarağı kullanarak haftada 2-3 defa taranmalıdır. Arada sırada metal uzun dişleri olan tarakla tüyleri taranmalı ki birbirine dolaşıp mat bir görüntü oluşmasın. İrlanda Seteri köpekleri avcı oldukları için ağaçların ve otların arasında girerek uzun süre çıkmazlar. Haliyle tüylerinin arasına yabancı maddeler girerek vücutlarına zarar verebilirler.

Olumsuz durumları engellemek için tüylerinin uzamasına bağlı olarak düzenli şekilde tüy kesimi veya kırpılma işlemleri yapılmalıdır. Sık sık yıkanmalarına gerek yoktur ama arada sırada köpek şampuanı kullanarak yıkanmaları onları rahatlatacaktır. Yıkandıklarından sonra mutlaka tüylerini kontrol ederek iyice kurutulmalıdır. Tüyleri kadar tırnak, pati, ağız-diş ve kulak bakımları da eksiksiz yapılmalıdır. Tırnaklarını ayda 1 kez, dişlerini ise haftada 2-3 kez fırçalamak gerekir.

İrlanda Seteri Sağlık Durumu

Bu köpekler genel olarak çok sağlıklıdırlar ve herhangi bir genetik hastalık taşımadıkları bilinir. Hatta köpek cinsleri arasından en sağlıklıları olarak bilinirler. Doğduklarından sonra elbette hastalıklar meydana gelebilir, bu onların sağlıksız oldukları anlamına gelmez. Ortalama yaşam süreleri 12-15 yıl olarak belirlense de bu veriler ne kadar iyi veya kötü bakıldıklarına göre değişkenlik gösterebilir.

İrlanda Seteri cinslerinin göğüs kısımları derin olduğu için şişkinlik, hazımsızlık, harekette zorluk ve ağrı gibi sağlık sorunları görülmesi muhtemeldir. Yemekten önce ve sonra yorucu eğitimler yapılmamalı ve fazla hareket halinde olmamaları gerekir. Mama dışındaki bazı yiyecekler sağlıklarına zarar verebileceği için miktarları sınırlı olarak verilmeli ve sıklıkla yememeleri gerekir.

İrlanda Seteri Egzersizi

Bitmek bilmeyen enerjileri oldukları için sürekli hareket halindedirler. Yaklaşık 4 km kadar sahipleriyle birlikte yürüyüş ve koşu yapmaya bayılırlar. Yorulsalar bile biraz dinlendiklerinden sonra hemen enerji depolarını doldururlar kaldıkları yerden devam ederler. Topla oynama, geniş arazide koşturma, oyun oynama, top yakalama, hareketli oyuncaklarla ilgilenmeyi de çok severler.

Bunların yanı sıra parkurlardan geçme, parkta diğer köpeklerle oynamaya, takip, ralli ve çeviklik gerektirecek tüm aktivitelerde bulunabilirler. Bu aktiviteleri günlere bölerek veya bir günde 2-3 tanesini yaparak 90-120 dakika kadar uygulamaları ideal olacaktır. Bu kadar hareketli oldukları için apartman ortamında yaşamaya pek uygun değillerdir. Eğer bahçe varsa günlerinin çoğunu bahçede geçirmeleri onlar için daha iyi olacaktır.

İrlanda Seteri Eğitilebilir mi?

Sahiplerine ne kadar bağlı olsalar da dikkatleri çok çabuk dağılabilen köpeklerdir. En sevdikleri yemeğe yerlerken bile herhangi bir şey gördüklerinde hemen yemeğe bırakarak ona giderler. Haliyle İrlanda Seteri köpeklerini eğitirken biraz zorluk çekilebilir. Öncelikle eğitim verilecek bölgede hiç ses olmamalı, başka hayvanlar bulunmamalı ve geniş olmalıdır. Eğitimi daha çok sevdirmek ve motivasyon sağlamak için ödül mamaları bulundurulmalıdır.

Eğitim sırasında pozitif kelimeler ve övgü dolu komutlar kullanılarak kendilerini daha iyi hissetmeleri sağlanmalıdır. Bazen söz dinlemez tavırları olabilecekleri için çok sabırlı olunmalı ve pes edilmemelidir. İyice eğitimden sıkıldıkları zaman biraz ara verilmeli ve küçük oyunlar oynanarak dikkatleri dağıtılmalıdır. Asla kırıcı sözler, hakaret, küfür edilmemeli ve yüksek seste konuşulmamalıdır. Bu onları sahiplerinden uzaklaştırır ve arada büyük bir güven sorunu oluşur.

İrlanda Seteri köpeklerinin hangi alanlara yetenekleri varsa ona göre eğitim verilmelidir. Mesela bu köpeklerin ralliye yetenekleri varsa zorla bekçi köpeği olmaları konusunda zorlanılırsa bu hiç doğru olmayacaktır. Yetenekleri dışındaki diğer alanlara da yabancı kalmamaları için arada sırada birkaç saat eğitimlerinin verilmesinde de sakınca olmayacaktır.